Luật Ánh Ngọc

Điều kiện và thủ tục xin giảm thời hạn chấp hành án phạt tù

Tư vấn luật hình sự | 2024-09-24 21:48:06

1. Căn cứ pháp luật

2. Giảm thời hạn chấp hành án phạt tù là gì?

Giảm thời hạn chấp hành án phạt tù là gì?

2.1. Khái niệm giảm thời hạn chấp hành án phạt tù

Giảm thời hạn chấp hành án phạt tù là một khái niệm trong lĩnh vực pháp luật, đề cập đến việc rút ngắn thời gian phải chấp hành án phạt tù của một tù nhân, những người đã chấp hành cho những tù nhân tích cực và có tiến bộ trong quá trình cải tạo, chấp hành tốt nội quy, quy định của trạm giam. Đồng thời qua quá trình cải tạo, người phạm tội nhận thức được lỗi lầm của bản thân, biết hối lỗi và tích cực sửa đổi.

Tuy nhiên, việc giảm thời hạn chấp hành án phạt tù không phải lúc nào cũng được áp dụng cũng như không phải phạm nhân nào cũng được xem xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù mà nó phải tuân theo các quy định được đưa ra trong pháp luật. Các quy định này phụ thuộc vào quốc gia và khu vực, và có thể khác nhau tùy thuộc vào từng trường hợp phạm tội cụ thể của từng tù nhân.

2.2. Nguyên tắc giảm thời hạn chấp hành án phạt tù

Việc giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cần đảm bảo các nguyên tắc theo quy định chi tiết tại Điều 3 Thông tư liên tịch số 02/2013/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC ngày 15/5/2013 như sau:

+ Tuân thủ và thực hiện đúng các quy định và quy tắc trong hệ thống pháp luật. Trong trường hợp giảm thời hạn chấp hành án phạt tù, việc xác định và áp dụng nguyên tắc giảm thời gian tù cần phải tuân thủ quy định của pháp luật.

+ Đảm bảo đảm tính nhân đạo xã hội chủ nghĩa, khách quan, công bằng là mục tiêu của quy định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù. Việc xem xét và quyết định mức giảm thời gian tù phải dựa trên tính chất và mức độ phạm tội, độ tuổi và các đặc điểm nhân thân khác của phạm nhân một cách công bằng và khách quan, nhằm đảm bảo tính nhân đạo và xã hội chủ nghĩa.

+ Giảm thời hạn chấp hành án phạt tù là khuyến khích phạm nhân tham gia vào quá trình cải tạo và tiến bộ. Những phạm nhân có hành vi tích cực, cải tạo tốt và lập công chuộc tội sẽ được xem xét và đề nghị giảm thời hạn cao hơn so với những phạm nhân khác đồng thời đặt ra nhiều thử thách và xem xét chặt chẽ hơn về việc giảm chấp hành án phạt tù đối với những phạm nhân có nhiều tiền án, nhân thân không tốt, không tích cực cải tạo hay tiếp tục thực hiện các hành vi phạm tội nguy hiểm khác.

+ Cơ quan có thẩm quyền đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù chỉ được đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù theo đúng danh sách và mức giảm đã được Hội đồng thẩm định duyệt.

2.3. Thời điểm xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù

Căn cứ Điều 12 Thông tư liên tịch số số: 02/2021/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP quy định về Thời điểm xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù như sau: 

- Việc xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù được thực hiện mỗi năm 03 (ba) đợt, vào các dịp:

- Đối với các trại giam, trại tạm giam thuộc Bộ Quốc phòng, thực hiện việc xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù vào dịp ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam và Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22/12) thay cho dịp tết Nguyên đán.

- Năm để xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù được xác định từ ngày 01 tháng 01 đến ngày 31 tháng 12 của năm đó.

- Mỗi năm 01 phạm nhân chỉ được xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù 01 lần theo quy định tại Điều 38 của Luật Thi hành án hình sự. Sau lần xét giảm đầu tiên, nếu các năm tiếp theo phạm nhân có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật thì sẽ được xét giảm vào đúng đợt mà đã được xét giảm lần đầu. Trường hợp đã được giảm mà thời hạn tù còn lại không đủ 01 năm thì năm tiếp theo có thể đề nghị xét giảm sớm hơn 01 đợt, nhưng vẫn phải bảo đảm mỗi năm chỉ được xét giảm 01 lần.

3. Điều kiện và thủ tục xin giảm thời hạn chấp hành án phạt tù

Điều kiện và thủ tục xin giảm thời hạn chấp hành án phạt tù

Chỉ các trường hợp được xin giảm thời hạn chấp hành án phạt tù theo quy định của pháp luật, bao gồm: 

- Người bị kết án cải tạo không giam giữ, phạt tù có thời hạn hoặc phạt tù chung thân, nếu đã chấp hành hình phạt được một thời gian nhất định, có nhiều tiến bộ và đã bồi thường được một phần nghĩa vụ dân sự, thì theo đề nghị của cơ quan thi hành án hình sự có thẩm quyền, Tòa án có thể quyết định giảm thời hạn chấp hành hình phạt. Thời gian đã chấp hành hình phạt để được xét giảm lần đầu là 1/3 thời hạn đối với hình phạt cải tạo không giam giữ, hình phạt tù có thời hạn, 12 năm đối với tù chung thân.

- Một người có thể được giảm nhiều lần, nhưng phải bảo đảm chấp hành được 1/2 mức hình phạt đã tuyên. Người bị kết án tù chung thân, lần đầu được giảm xuống 30 năm tù và dù được giảm nhiều lần cũng phải bảo đảm thời hạn thực tế chấp hành hình phạt là 20 năm.

- Trường hợp người bị kết án về nhiều tội trong đó có tội bị kết án phạt tù chung thân thì Tòa án chỉ xét giảm lần đầu xuống 30 năm tù sau khi đã chấp hành được 15 năm tù và dù được giảm nhiều lần nhưng vẫn phải bảo đảm thời gian thực tế chấp hành là 25 năm.

- Đối với người đã được giảm một phần hình phạt mà lại thực hiện hành vi phạm tội mới ít nghiêm trọng do cố ý, thì Tòa án chỉ xét giảm lần đầu sau khi người đó đã chấp hành được 1/2 mức hình phạt chung.

- Người đã được giảm một phần hình phạt mà lại thực hiện hành vi phạm tội mới nghiêm trọng, rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng, thì Tòa án chỉ xét giảm lần đầu sau khi người đó đã chấp hành được 2/3 mức hình phạt chung hoặc trường hợp hình phạt chung là tù chung thân thì việc xét giảm án lần đầu xuống 30 năm tù sau khi đã chấp hành được 15 năm tù và dù được giảm nhiều lần nhưng vẫn phải bảo đảm thời gian thực tế chấp hành là 25 năm

- Đối với người bị kết án tử hình được ân giảm hoặc người bị kết án tử hình thuộc trường hợp người phạm tội bị kết án tử hình nhưng là người đủ 75 tuổi trở lên hoặc bị kết án tử hình về tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ mà sau khi bị kết án đã chủ động nộp lại ít nhất 3/4 tài sản tham ô, nhận hối lộ và hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn thì thời gian đã chấp hành hình phạt để được xét giảm lần đầu là 25 năm và dù được giảm nhiều lần nhưng vẫn phải bảo đảm thời hạn thực tế chấp hành hình phạt là 30 năm.

Có thể bạn quan tâm: Nhận hối lộ bị xử phạt như thế nào? Nhận bao nhiêu thì bị tử hình?

4. Thủ tục xin giảm thời hạn chấp hành án phạt tù

4.1. Hồ sơ xin giảm thời hạn chấp hành án phạt tù

-  Muốn xin giảm thời hạn chấp hành án phạt tù, cần chuẩn bị hồ sơ bao gồm:

4.2. Thủ tục xin giảm thời hạn chấp hành án phạt tù

- Cơ quan có thẩm quyền đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù:

- Cơ quan có thẩm quyền đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù có trách nhiệm lập hồ sơ và chuyển cho TAND cấp tỉnh, Tòa án quân sự cấp quân khu nơi phạm nhân đang chấp hành án xem xét, quyết định, đồng thời gửi 01 bộ hồ sơ đến VKS cùng cấp với Tòa án.

- Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù, Chánh án TAND cấp tỉnh, Chánh án Tòa án quân sự cấp quân khu nơi phạm nhân đang chấp hành án thành lập Hội đồng và tổ chức phiên họp để xét, quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù: 

- Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày ra quyết định về việc giảm thời hạn chấp hành án phạt tù, Tòa án phải gửi quyết định đó cho người chấp hành án, cơ quan đề nghị giảm thời hạn chấp hành án, Viện kiểm sát cùng cấp, Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp, Tòa án đã ra quyết định thi hành án, Sở Tư pháp nơi Tòa án ra quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù có trụ sở, Bộ Ngoại giao trong trường hợp người được giảm thời hạn chấp hành án là người nước ngoài.

5. Ý nghĩa của việc xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù

Ý nghĩa của việc xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù

Trong quá trình xét xử và truy tố tội phạm, khi một cá nhân bị kết án phạt tù, thì việc giảm thời hạn chấp hành án phạt tù sẽ có ý nghĩa rất quan trọng và thiết thực đối với cả tội phạm và xã hội.

Thứ nhất, việc giảm thời hạn chấp hành án phạt tù sẽ giúp cho tội phạm có cơ hội để cải tạo bản thân. Khi bị kết án phạt tù, người phạm tội sẽ phải trải qua cuộc sống trong môi trường tù đày, có thể gặp phải những trở ngại và khó khăn trong việc hòa nhập lại với xã hội khi ra tù. Tuy nhiên, nếu được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù, tội phạm có thể có thêm thời gian để rèn luyện bản thân, học tập và hoàn thiện kỹ năng nghề nghiệp để cải thiện tương lai của mình sau khi ra tù.

Thứ hai, việc giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cũng có thể giúp giảm áp lực cho hệ thống tù đày. Hiện nay, các trại giam và nhà tù đang đối mặt với tình trạng quá tải, khiến cho việc duy trì một môi trường an toàn và đảm bảo quyền lợi của tất cả tù nhân trở nên khó khăn hơn. Việc giảm thời hạn chấp hành án phạt tù sẽ giúp giảm bớt số lượng tù nhân trong hệ thống tù đày, từ đó làm giảm áp lực cho các nhà tù và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc quản lý và giám sát tù nhân.

Cuối cùng, việc giảm thời hạn chấp hành án phạt tù còn có thể giúp cải thiện tình hình an ninh trật tự trong xã hội. Khi tù nhân được cải tạo và tái hòa nhập vào xã hội thành công sau khi ra tù, họ sẽ không tái phạm lại tội và trở thành người có ích cho xã hội. Điều này sẽ giúp tăng cường sự ổn định và an toàn trong xã hội, giảm thiểu tác động tiêu cực của tội phạm đến cuộc sống của người dân và góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Tóm lại, việc giảm thời hạn chấp hành án phạt tù không chỉ có lợi ích cho tội phạm mà còn mang lại những giá trị thiết thực cho xã hội. Việc này cần được xem xét và áp dụng một cách cân nhắc, để đảm bảo tính công bằng và hiệu quả trong quá trình xử lý tội phạm và cải tạo tù nhân.

Có thể bạn quan tâm: Trộm cắp tài sản bao nhiêu thì bị đi tù? Khung xử phạt như thế nào?

Trong trường hợp quý khách có vướng mắc về điều kiện và thủ tục xin giảm thời hạn chấp hành án phạt tù hay có nhu cầu hỗ trợ vấn đề pháp lý khác, quý khách vui lòng liên hệ với bộ phận luật sư tư vấn pháp luật của Luật Ánh Ngọc để được hỗ trợ và giải đáp thắc mắc nhanh chóng. Cảm ơn quý khách hàng đã quan tâm theo dõi bài viết của Luật Ánh Ngọc.


Bài viết khác


Xem phiên bản đầy đủ