1. Việt Nam có cấm phá thai không?
Pháp luật Việt Nam không cấm phá thai, tùy thuộc vào từng trường hợp. Vì theo Khoản 1 Điều 44 Luật Bảo vệ sức khỏe nhân dân 1989 quy định về quyền của phụ nữ được khám bệnh, chữa bệnh phụ khoa và nạo thai, phá thai như sau: "Phụ nữ được quyền nạo thai, phá thai theo nguyện vọng, được khám bệnh, chữa bệnh phụ khoa, được theo dõi sức khỏe trong thời kỳ thai nghén, được phục vụ y tế khi sinh con tại các cơ sở y tế".
Mặt khác, theo quy định tại Phần 8 Hướng dẫn quốc gia về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản Ban hành kèm theo Quyết định 4128/QĐ-BYT năm 2016 và Điểm E khoản 2 thuộc Danh mục kỹ thuộc áp dụng trong hội chẩn, tư vấn khám, chữa bệnh từ xa Ban hành kèm theo Quyết định số 4128/QĐ-BYT năm 2020, vẫn có trường hợp được pháp luật cho phép nạo phá thai theo nguyện vọng của người mẹ. Trường hợp đó thường sẽ là chủ động sử dụng các phương pháp khác nhau để chấm dứt thai trong tử cung cho thai đến hết 22 tuần tuổi.
Từ đó, có thể thấy tại Việt Nam người phụ nữ có quyền phá thai nếu thuộc một trong các trường đã được nêu. Và việc phá thai phải được thực hiện ở những cơ sở y tế hợp lệ và có giấy phép của nhà nước, chứ không phải có thể phá thai ở bất cứ nơi nào, bằng bất cứ cách gì để tránh gây hậu quả đến người phụ nữ mang thai.
Xem thêm bài viết: Phụ nữ có thai có được hoãn chấp hành án phạt tù hay không?
2. Những trường hợp pháp luật Việt Nam nghiêm cấm không được phép phá thai?
Với hậu quả của việc phá thai là hành động sẽ gây ra nhiều ảnh hưởng tới tâm lý, sức khỏe, đặc biệt là tính mạng của người phụ nữ mang thai.
Bên cạnh trường hợp được pháp luật Việt Nam cho phép phá thai, vẫn có những trường hợp nhất định mà pháp luật Việt Nam nghiêm cấm phá thai.
| Căn cứ pháp lý tại | Khoản 3 Điều 10 Nghị định 104/2003/NĐ-CP Nghị định hướng dẫn thi hành một số điều của pháp lệnh dân số. | Phần 8 Hướng dẫn quốc gia về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản Ban hành kèm theo Quyết định 4128/QĐ-BYT năm 2016 |
| Quy định gồm | Loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính bằng các biện pháp phá thai, cung cấp, sử dụng các loại hóa chất, thuốc và các biện pháp khác | Việc nạo phá thai chỉ được thực hiện cho đến khi thai đủ 22 tuần tuổi |
Như vậy, căn cứ theo quy định pháp lý trên, có thể thấy được pháp luật Việt Nam quy định về việc phá thai khá nghiêm ngặt. Pháp luật Việt Nam vẫn đảm bảo quyền phá thai của phụ nữ, tuy nhiên sẽ có 02 trường hợp không được thực hiện phá thai tại Việt Nam, bao gồm:
3. Hình thức xử phạt đối với hành vi phá thai trái quy định của pháp luật
Với những hành vi phá thai trái quy định của pháp luật Việt Nam nghiêm cấm phá thai thuộc những trường hợp khác nhau thì pháp luật sẽ quy định các hình thức xử phạt tương ứng.
3.1. Hình thức xử phạt hành chính
Căn cứ tại Điều 100 Nghị định 117/2020/NĐ-CP Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, với hành vi nạo phá thai nếu vì mục đích lựa chọn giới tính sẽ bị xử phạt hành chính.
Tùy thuộc vào cách thức thực hiện hành vi thì mức tiền phạt đối với hành vi vi phạm sẽ khác nhau:
| Hành vi | Mức tiền phạt (đồng) | Hình thức xử phạt bổ sung |
| Loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính của người mang thai mà không bị ép buộc phải loại bỏ thai nhi | 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng | |
| Dụ dỗ, lôi kéo người mang thai loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính | 5.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng | |
| Đe dọa dùng vũ lực, uy hiếp tinh thần để ép buộc người mang thai loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính | 7.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng | |
| Dùng vũ lực để ép buộc người mang thai phải loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính | 10.000.000 đồng đến 12.000.000 đồng | |
|
- Cung cấp hóa chất, thuốc để loại bỏ thai nhi mà biết rõ người đang mang thai muốn loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính; - Chỉ định hoặc hướng dẫn sử dụng hóa chất, thuốc hoặc các biện pháp khác để loại bỏ thai nhi mà biết rõ người đang mang thai muốn loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính. |
12.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng |
- Tước quyền sử dụng giấy phép hoạt động, chứng chỉ hành nghề trong thời hạn từ 03 tháng đến 06 tháng; - Ngoài ra với hành vi cung cấp hóa chất, thuốc để loại bỏ thai nhi mà biết rõ người đang mang thai muốn loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính thì còn có hình thức phạt bổ sung. Đó là: + Tước quyền sử dụng giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dược + Đình chỉ hoạt động kinh doanh đối với cơ sở có hoạt động dược không vì mục đích thương mại trong thời hạn từ 01 tháng đến 03 tháng. |
| Phá thai mà biết rõ người đang mang thai muốn loại bỏ thai nhi vì lý do lựa chọn giới tính. | 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng | Tước quyền sử dụng giấy phép hoạt động, chứng chỉ hành nghề trong thời hạn từ 06 tháng đến 12 tháng |
3.2. Hình thức xử phạt truy cứu trách nhiệm hình sự
Mặc dù, hiện nay vẫn chưa có quy định nào quy định về việc xử phạt truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người đang mang thai muốn phá thai và phá thai trái pháp luật, nhưng theo quy định tại Điều 316 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 có quy định về hình thức xử phạt hình sự với tội phá thai trái phép:
- Bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 03 năm, nếu có 01 trong các hành vi sau:
+ Làm chết người;
+ Gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
+ Gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
+ Đã bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.
- Bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm, nếu thuộc 01 trong các hành vi sau:
+ Làm chết 02 người;
+ Gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%.
- Nếu thực hiện hành vi phạm tội trong trường hợp dưới đây thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
+ Làm chết 03 người trở lên;
+ Gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 50 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
4. Một số lưu ý để tránh vi phạm hành vi phá thai trái quy định của pháp luật tại Việt Nam
Để tránh vi phạm hành vi phá thai trái quy định của pháp luật tại Việt Nam, Luật Ánh Ngọc gửi đến khách hàng một vài lưu ý sau:
- Cần có trách nhiệm với mọi hành vi của chính bản thân mình để hạn chế trường hợp mang thai ngoài ý muốn;
- Cần có những biện pháp tránh thai an toàn để đảm bảo sức khỏe cho người phụ nữ cũng như đứa trẻ;
- Trước khi mang thai, cần thực hiện khám và tiêm phòng những loại vacxin phù hợp. Khi khám thai đúng định kỳ theo quy định của bác sỹ và cần phải đảm bảo sức khỏe, chế độ ăn uống khoa học hợp lý.
Trên đây là một số thông tin của Luật Ánh Ngọc về vấn đề Việt Nam có cấm phá thai không. Hy vọng với những thông tin đã được cung cấp sẽ giúp khách hàng có thể định hướng, bảo vệ chính bản thân và sức khỏe của chính mình.