1. Quy định pháp luật về sử dụng điện thoại khi lái xe
Hành vi sử dụng điện thoại khi tham gia giao thông là một vi phạm quy định pháp luật và tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông cao. Dù có sự quy định rõ ràng về việc nếu cần sử dụng điện thoại thì người lái xe phải tấp vào lề đường và dừng lại, tuy nhiên, thực tế hiếm khi người lái xe tuân thủ quy tắc này, đặc biệt là trong trường hợp của các tài xế làm việc cho các dịch vụ vận chuyển công nghệ. Sử dụng điện thoại khi lái xe xảy ra khi người điều khiển phương tiện (bất kể là xe máy, ô tô hay các phương tiện khác) sử dụng điện thoại khi tham gia giao thông.
Hành vi này không chỉ làm giảm sự tập trung của người lái, mà còn khiến họ mất khả năng quan sát, không thể duy trì tốc độ an toàn, và không xử lý tốt các tình huống bất ngờ, từ đó dẫn đến nguy cơ gây tai nạn giao thông. Quy định về sử dụng điện thoại khi lái xe cũng được ghi trong Điều 30 của Luật Giao thông đường bộ năm 2008, cấm người điều khiển xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh, và xe gắn máy sử dụng điện thoại di động, nếu vi phạm, sẽ bị xử phạt theo quy định của Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
2. Quy định về mức xử phạt đối với các trường hợp sử dụng điện thoại khi tham gia giao thông
2.1. Mức phạt lỗi sử dụng điện thoại khi lái xe với người điều khiển xe ô tô
Hình phạt vi phạm sử dụng điện thoại khi tham gia giao thông lái xe ô tô là một vấn đề quan trọng trong việc bảo đảm an toàn giao thông. Người điều khiển xe ô tô hoặc các phương tiện tương tự sẽ phải đối mặt với mức phạt tiền khá nặng, dao động từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng nếu họ bị phát hiện sử dụng điện thoại di động trong khi lái xe trên đường.
Ngoài khoản tiền phạt, hình phạt bổ sung còn áp dụng cho những trường hợp này, bao gồm tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe trong khoảng từ 01 tháng đến 03 tháng. Trong trường hợp hành vi vi phạm dẫn đến tai nạn giao thông, mức hình phạt bổ sung có thể cao hơn, với tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng.
Những quy định này được miêu tả chi tiết trong khoản 4 điểm a và các điểm b, c của khoản 11 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, được điều chỉnh và bổ sung tại điểm c và điểm d của khoản 34 Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP.
2.2. Mức phạt lỗi sử dụng điện thoại khi lái xe với người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy
Lệ phí vi phạm sử dụng điện thoại khi điều khiển xe mô tô và xe gắn máy, kể cả xe máy điện và các phương tiện tương tự, có mức phạt từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng. Điều này áp dụng cho những người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy, và các phương tiện tương tự, nếu họ bị phát hiện sử dụng điện thoại di động hoặc các thiết bị âm thanh trong quá trình lái xe trên đường.
Ngoài mức phạt tiền, các người vi phạm còn phải đối diện với các biện pháp xử phạt bổ sung, bao gồm tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe trong khoảng từ 01 tháng đến 03 tháng. Trong trường hợp vi phạm dẫn đến tai nạn giao thông, mức xử phạt bổ sung có thể cao hơn, với việc tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe trong khoảng từ 02 tháng đến 04 tháng. Điều này được quy định tại điểm h, khoản 4 và các điểm b, c của khoản 10 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP (được điều chỉnh và bổ sung tại điểm g, khoản 34 và điểm c, khoản 35 Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP) sử dụng điện thoại khi tham gia giao thông.
2.3. Mức phạt lỗi sử dụng điện thoại khi lái xe đối với người điều khiển xe đạp, xe đạp điện
Mức phạt vi phạm liên quan đến việc sử dụng điện thoại khi điều khiển xe đạp và xe đạp điện được xác định ở mức từ 80.000 đồng đến 100.000 đồng. Điều này áp dụng cho những người đang điều khiển xe đạp và xe đạp điện và bị phát hiện sử dụng điện thoại di động trong quá trình tham gia giao thông.
Quy định về mức phạt này được thể hiện trong điểm h, khoản 1 của Điều 8 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, nhấn mạnh rằng việc sử dụng điện thoại khi tham gia giao thông cũng là một hành vi vi phạm đòi hỏi sự chú ý và tuân thủ quy tắc giao thông để đảm bảo an toàn.
3. Những câu hỏi thường gặp
3.1. Đeo tai nghe khi đang điều khiển xe máy sẽ bị xử phạt như thế nào?
Hành vi đeo tai nghe khi đang điều khiển xe máy trong quá trình tham gia giao thông không chỉ là vi phạm cá nhân mà còn tạo ra một mối nguy cơ lớn cho an toàn giao thông. Ngoài mức xử phạt tiền đã quy định cho việc này, cụ thể là từ 600.000 đồng đến 1.000.000 đồng theo điểm h, khoản 4 của Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, người điều khiển xe máy còn đối mặt với hình phạt bổ sung trong trường hợp hành vi này gây ra tai nạn giao thông.
Theo điểm b, khoản 10 của Điều 6 Nghị định, nếu người điều khiển xe thực hiện các hành vi vi phạm như sử dụng tai nghe hoặc các hành vi khác như quy định tại điểm e, i khoản 3, điểm đ, điểm e, điểm g, điểm h khoản 4, hoặc khoản 5, họ có thể bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 01 tháng đến 03 tháng.
Mặc dù hình phạt tiền có thể xuất phát từ việc đeo tai nghe, nhưng việc này còn tiềm ẩn nguy cơ rất lớn về mất tập trung và khả năng nghe thấy các tình huống quan trọng trong giao thông, dẫn đến tai nạn nghiêm trọng. Do đó, quy định về việc đeo tai nghe và hình phạt bổ sung liên quan có mục tiêu bảo vệ an toàn cho tất cả người tham gia giao thông.
3.2. Cảnh sát giao thông mặc thường phục có được yêu cầu dừng xe để xử phạt sử dụng điện thoại khi lái xe?
Cảnh sát giao thông, khi đang mặc trang phục thường, không có quyền yêu cầu người điều khiển xe dừng xe để xử phạt việc sử dụng điện thoại khi lái xe. Nhiệm vụ chính của họ là thực hiện giám sát tình hình trật tự và an toàn giao thông, dựng xe ở các vị trí chiến lược để quan sát và phát hiện các hành vi vi phạm. Khi họ nhận thấy một trường hợp vi phạm, thì theo quy định pháp luật, họ sẽ thông báo cho bộ phận tuần tra và kiểm soát giao thông mặc trang phục đặc biệt để tiến hành kiểm soát và xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật.
3.3. Những biện pháp phòng tránh tình trạng sử dụng điện thoại khi tham giao giao thông
Nhằm phòng tránh tình trạng sử dụng điện thoại khi tham gia giao thông, cần thiết có các biện pháp quảng cáo, tạo ý thức, và thúc đẩy việc tuân thủ quy định về an toàn giao thông. Dưới đây là một số cách để đối phó với vấn đề này:
- Tạo thông tin và giáo dục: Tạo ra các chương trình giáo dục và thông tin về nguy cơ của việc sử dụng điện thoại khi lái xe, đặc biệt về hậu quả nghiêm trọng mà nó có thể gây ra. Tạo ý thức là cách quan trọng để ngăn chặn hành vi này;
- Tích hợp vào giáo dục lái xe: Đưa thông tin về sử dụng điện thoại khi lái xe vào chương trình giáo dục lái xe để người mới học lái biết về nguy cơ và hậu quả của hành vi này;
- Thúc đẩy việc sử dụng công nghệ giảm nguy cơ: Công nghệ có thể giúp giảm nguy cơ, chẳng hạn như hệ thống rảnh tay hoặc kiểm soát thoại tử cho phép người lái xe tập trung vào đường;
- Cảnh báo và quảng cáo an toàn giao thông: Sử dụng biển báo, quảng cáo và thông điệp an toàn giao thông để nhắc nhở người lái xe về nguy cơ của việc sử dụng điện thoại trong xe;
- Các chương trình tạo ý thức cộng đồng: Tổ chức các chương trình tạo ý thức trong cộng đồng để thúc đẩy việc ngăn chặn sử dụng điện thoại khi lái xe, bao gồm buổi tọa đàm, hội thảo và các hoạt động tương tác với người dân.