1. Giám định tỷ lệ thương tật là gì?
"Giám định tỷ lệ thương tật" là quá trình quan trọng trong lĩnh vực pháp luật và y tế, được thực hiện để xác định mức độ thương tổn hoặc khả năng làm việc của một cá nhân sau khi họ gặp sự kiện hoặc bị xâm hại đến sức khỏe của họ. Thương tổn này thường được xác định bởi các cơ quan có thẩm quyền sau khi vết thương đã được điều trị, và nó thường được biểu thị dưới dạng một phần trăm, tỷ lệ thương tật, hoặc tỷ lệ tổn thương cơ thể. Đây là thông tin cơ bản và quan trọng để xác định việc xem xét trách nhiệm hình sự trong vụ án hình sự.
Quá trình giám định tỷ lệ thương tật đòi hỏi sự chuyên môn và khoa học, sử dụng các phương pháp kiểm tra và đánh giá cụ thể. Các kết quả từ quá trình này không chỉ được sử dụng để xác định xem hành vi của một cá nhân có cấu thành tội phạm hay không, mà còn để xác định trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người bị hại.
Tóm lại, giám định tỷ lệ thương tật đóng một vai trò quan trọng trong quá trình xác định hành vi phạm tội và bồi thường cho người bị thương trong vụ án hình sự, và nó đòi hỏi sự chính xác, khoa học và công bằng từ các chuyên gia tham gia.
Xem thêm bài viết: >> Báo lừa đảo qua mạng ở đâu và cách tố cáo khi bị lừa đảo qua mạng
2. Tỷ lệ thương tật là gì?
"Tỷ lệ thương tật" là một chỉ số quan trọng trong giám định pháp lý và y tế, được sử dụng để xác định mức độ tổn thương cơ thể của người bị thương. Chúng ta cần hiểu sâu hơn về khái niệm này trước khi khám phá cách tính và xác định tỷ lệ thương tật.
Theo định nghĩa trong lĩnh vực pháp luật, tỷ lệ thương tật là một con số mà các cơ quan có thẩm quyền và đủ chuyên môn xác định để đo lường mức độ tổn thương cơ thể của nạn nhân. Nó thường được áp dụng trong việc xác định trách nhiệm pháp lý và quyết định về bồi thường thiệt hại.
Thông tư 22/2019/TT-BYT quy định cụ thể về tỷ lệ thương tật trong giám định pháp y và giám định pháp y tâm thần. Các tổn thương cơ thể được xác định dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm tổn thương xương sọ và hệ thần kinh, tổn thương hệ tim mạch, tổn thương hệ hô hấp, tổn thương hệ tiêu hóa, tổn thương hệ tiết niệu – sinh dục – sản khoa, tổn thương phần mềm, tổn thương bỏng, tổn thương cơ quan thị giác, tổn thương răng – hàm – mặt, và tổn thương tai – mũi – họng. Thông tư này cung cấp hướng dẫn chi tiết về việc đánh giá và xác định tỷ lệ thương tật trong từng trường hợp cụ thể.
Tóm lại, tỷ lệ thương tật là một khái niệm quan trọng đối với quá trình xác định hành vi phạm tội và bồi thường cho người bị thương, và nó đòi hỏi sự cân nhắc và chuyên môn trong việc áp dụng quy định và tiêu chuẩn cụ thể để xác định mức độ tổn thương cơ thể.
3. Mục đích và vai trò trong việc giám định tỷ lệ thương tật
3.1. Mục đích của việc giám định tỷ lệ thương tật
Mục đích chính của giám định tỷ lệ thương tật là xác định mức độ thương tổn của người bị thương sau một sự kiện, tai nạn, hoặc bệnh tật cụ thể. Cụ thể hơn, mục đích này bao gồm:
- Xác Định Bồi Thường: Giám định tỷ lệ thương tật giúp đảm bảo rằng người bị thương nhận được sự hỗ trợ tài chính và bồi thường phù hợp với mức độ thương tổn của họ. Tỷ lệ thương tật thường được sử dụng để tính toán các khoản bồi thường cơ bản cho những người bị thương.
- Hỗ Trợ Dịch Vụ Y Tế và Phục Hồi: Khi mức độ thương tổn đã được xác định, người bị thương có thể được hướng dẫn đến các dịch vụ y tế và phục hồi cần thiết để cải thiện sức khỏe và khả năng làm việc.
3.2. Vai trò của việc giám định tỷ lệ thương tật
- Đánh Giá Trách Nhiệm Pháp Lý: Tỷ lệ thương tật thường được sử dụng để xác định trách nhiệm pháp lý của các bên liên quan đến sự kiện gây thương tổn. Điều này bao gồm các vụ kiện cáo và các quy định về bảo hiểm tai nạn lao động.
- Xác Định Rủi Ro và An Toàn Lao Động: Trong các ngành công nghiệp, việc xác định tỷ lệ thương tật có thể giúp đánh giá rủi ro và đưa ra các biện pháp an toàn lao động. Điều này có thể giảm nguy cơ tai nạn và thương tổn tại nơi làm việc.
- Góp Phần vào Công Bằng Xã Hội: Việc sử dụng tỷ lệ thương tật trong việc đánh giá thương tổn đảm bảo rằng mọi người bị thương đều được xử lý công bằng và nhận được bồi thường xứng đáng. Điều này đóng góp vào sự công bằng xã hội và đảm bảo rằng quyền lợi của người bị thương được bảo vệ.
Giám định tỷ lệ thương tật có mục đích chính là xác định mức độ thương tổn của người bị thương và đóng góp vào việc đảm bảo quyền lợi của họ và sự công bằng trong xã hội. Nó cũng chịu trách nhiệm trong việc xác định trách nhiệm pháp lý và đánh giá rủi ro trong các ngành công nghiệp khác nhau, hỗ trợ trong việc đảm bảo an toàn lao động và quản lý rủi ro.
Xem thêm bài viết: >> Cảnh báo lừa đảo những chiêu trò trên mạng hoặc qua ứng dụng hẹn hò
4. Trình tự, thủ tục giám định tỷ lệ thương tật như thế nào?
Bước 1: Người yêu cầu giám định nộp hồ sơ
Hồ sơ yêu cầu giám định tỷ lệ thương tật bao gồm các tài liệu sau:
- Đơn yêu cầu giám định.
- Bản sao giấy tờ tùy thân của người yêu cầu giám định.
- Bản sao giấy tờ chứng minh quan hệ với người bị thiệt hại (nếu có).
- Bản sao hồ sơ bệnh án của người bị thiệt hại.
- Các tài liệu, chứng cứ khác có liên quan (nếu có).
Bước 2: Cơ quan giám định tiếp nhận hồ sơ
Hồ sơ yêu cầu giám định sẽ được gửi đến cơ quan có thẩm quyền để tiến hành giám định. Quá trình này có thể diễn ra tại cơ quan giám định hoặc tại nơi tiến hành điều tra vụ án, tùy theo quyết định trưng cầu hoặc yêu cầu giám định. Các bên liên quan như điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán, và người yêu cầu giám định có thể tham dự giám định nhưng phải báo trước cho người giám định.
Thời gian giám định thương tật:
Thời hạn giám định được quy định như sau:
- Thời hạn giám định thông thường không quá 01 tháng đối với trường hợp nguyên nhân chết người.
- Không quá 09 ngày đối với trường hợp tính chất thương tích, mức độ tổn hại sức khỏe hoặc khả năng lao động; hợp khác thực hiện theo quyết định trưng cầu giám định.
Trong trường hợp không thể thực hiện giám định trong thời hạn quy định, tổ chức hoặc cá nhân thực hiện giám định phải thông báo kịp thời bằng văn bản và nêu rõ lý do cho cơ quan trưng cầu và người yêu cầu giám định.
Bước 3: Cơ quan giám định tiến hành giám định
Kết luận giám định phải được gửi đến cơ quan đã ra quyết định trưng cầu hoặc cá nhân yêu cầu giám định trong thời hạn 24 giờ kể từ khi có kết luận.
Bước 4: Cơ quan giám định trả kết quả giám định
Kết quả giám định tỷ lệ thương tật được lập thành biên bản và gửi cho người yêu cầu giám định. Biên bản giám định phải có chữ ký của Chủ tịch Hội đồng giám định pháp y và các thành viên Hội đồng giám định.
Thời hạn giám định:
- Thời hạn giám định tỷ lệ thương tật là 07 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
Phí giám định:
- Phí giám định tỷ lệ thương tật được thực hiện theo quy định của pháp luật.
Lưu ý:
- Người yêu cầu giám định cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ để quá trình giám định diễn ra thuận lợi.
- Phối hợp với cơ quan giám định để thực hiện các thủ tục giám định.
- Kết quả giám định tỷ lệ thương tật có giá trị pháp lý và được sử dụng trong các vụ án và việc liên quan khác.
5. Thẩm quyền giám định tỷ lệ thương tật
Thẩm quyền giám định tỷ lệ thương tật được quy định rõ trong Luật Giám định tư pháp năm 2012, và cá nhân khi bị tổn thương hoặc ảnh hưởng về sức khỏe có quyền điều trị tại các cơ sở y tế. Tuy nhiên, để có kết luận giám định tỷ lệ thương tật được công nhận, quy định sau đây phải được tuân thủ:
Trong lĩnh vực pháp y, việc giám định tỷ lệ thương tật phải được thực hiện tại các tổ chức giám định tư pháp công lập do cơ quan nhà nước có thẩm quyền thành lập, bao gồm:
- Viện pháp y của Bộ Y tế.
- Viện pháp y quân đội thuộc Bộ Quốc phòng.
- Trung tâm giám định pháp y cấp tỉnh hoặc của Viện khoa học hình sự thuộc Bộ Công an.
Trong lĩnh vực pháp y tâm thần, việc giám định tỷ lệ thương tật phải được tiến hành tại các tổ chức giám định tư pháp công lập sau đây:
- Viện pháp y tâm thần trung ương thuộc Bộ Y Tế.
- Trung tâm pháp y tâm thần khu vực thuộc Bộ Y Tế.
Trong lĩnh vực pháp y kỹ thuật hình sự, việc giám định tỷ lệ thương tật phải được thực hiện tại các tổ chức giám định tư pháp công lập sau đây:
- Viện khoa học hình sự thuộc Bộ Công an.
- Phòng giám định kỹ thuật hình sự thuộc Bộ Quốc phòng.
- Phòng kỹ thuật hình sự thuộc Công an cấp tỉnh.
Những quy định này đảm bảo tính khách quan và đáng tin cậy của quá trình giám định tỷ lệ thương tật, đồng thời giúp đảm bảo quyền lợi của người bị thương và công bằng trong quá trình xác định tỷ lệ thương tật.
6. Nguyên tắc xác định tỷ lệ tổn thương cơ thể trong vụ án hình sự
Trong quá trình xác định tỷ lệ tổn thương cơ thể trong vụ án hình sự, nguyên tắc được quy định cụ thể theo Điều 3 của Thông tư 22/2019/TT-BYT. Các nguyên tắc này bao gồm:
- Tổng tỷ lệ phần trăm tổn thương cơ thể (TTCT) của một người không được vượt quá 100%.
- Mỗi bộ phận cơ thể bị tổn thương chỉ được tính tỷ lệ % TTCT một lần. Trong trường hợp bộ phận này gây biến chứng hoặc di chứng cho bộ phận khác, tỷ lệ % TTCT do biến chứng hoặc di chứng tổn thương ở bộ phận thứ hai sẽ được tính thêm.
- Nếu nhiều tổn thương cơ thể là triệu chứng của một hội chứng hoặc thuộc một bệnh đã được ghi trong các Bảng tỷ lệ % TTCT, thì tỷ lệ % TTCT sẽ được xác định theo hội chứng hoặc bệnh đó.
- Khi tính tỷ lệ % TTCT, chỉ lấy đến hai chữ số sau dấu thập phân. Kết quả cuối cùng sẽ làm tròn để có tổng tỷ lệ % TTCT là số nguyên (nếu số hàng thập phân bằng hoặc lớn hơn 0,5, thì làm tròn lên thành 01 đơn vị).
- Nếu một bên của một bộ phận cơ thể bị tổn thương hoặc có bệnh lý mà tính chất đối xứng và chức năng đã được xác định, thì tỷ lệ % TTCT sẽ bao gồm cả bên bị tổn thương hoặc có bệnh lý đó.
- Khi giám định, giám định viên sẽ đánh giá tỷ lệ % TTCT dựa trên tổn thương thực tế và mức độ ảnh hưởng của nó đến cuộc sống và công việc của người cần giám định. Tỷ lệ % TTCT sẽ được xác định trong khung tỷ lệ tương ứng với Bảng tỷ lệ % TTCT.
- Đối với các bộ phận cơ thể đã mất chức năng và sau đó bị tổn thương, tỷ lệ % TTCT sẽ được tính bằng 30% tỷ lệ % TTCT ban đầu của bộ phận đó.
- Trong trường hợp cùng một người cần giám định cần được giám định pháp y và pháp y tâm thần, tổ chức giám định sẽ thực hiện giám định tỷ lệ % TTCT sau khi tổng hợp các tỷ lệ % TTCT đã xác định từ cả hai phương pháp.
7. Cách xác định tỷ lệ tổn thương cơ thể trong vụ án hình sự
Để xác định tỷ lệ tổn thương cơ thể trong vụ án hình sự, quy trình được quy định theo Điều 4 của Thông tư 22/2019/TT-BYT sử dụng phương pháp cộng như sau:
Tổng tỷ lệ phần trăm tổn thương cơ thể (TTCT) được tính bằng cách cộng tỷ lệ % TTCT của từng phần tử (TTCT thứ nhất, TTCT thứ hai, TTCT thứ ba, và cứ tiếp tục) lại với nhau:
Tổng tỷ lệ % TTCT = T1 + T2 + T3 + ... + Tn
Trong đó:
- T1: Được xác định là tỷ lệ % TTCT của TTCT thứ nhất, nằm trong khoảng tỷ lệ đã quy định tại Thông tư này.
- T2: Là tỷ lệ % của TTCT thứ hai, được tính theo công thức: T2 = (100 - T1) x tỷ lệ % TTCT thứ 2/100
- T3: Là tỷ lệ % của TTCT thứ ba, được tính như sau: T3 = (100 - T1 - T2) x tỷ lệ % TTCT thứ 3/100
- Tn: Là tỷ lệ % của TTCT thứ n, tính theo công thức: Tn = (100 - T1 - T2 - T3 - ... - T(n-1)) x tỷ lệ % TTCT thứ n/100
- Tổng tỷ lệ % TTCT sau khi làm tròn số sẽ là kết quả cuối cùng.
8. Gây tổn thương bao nhiêu phần trăm thì bị khởi tố hình sự
Theo Điều 134 của Bộ luật hình sự năm 2015, đã được sửa đổi và bổ sung vào năm 2017, hành vi cố ý gây thương tích mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% trở lên sẽ bị khởi tố hình sự.
Tuy nhiên, còn có những trường hợp khi tỷ lệ tổn thương cơ thể dưới 11% nhưng vẫn bị khởi tố hình sự trong các tình huống sau:
- Khi sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, hung khí nguy hiểm hoặc thủ đoạn có khả năng gây nguy hại cho nhiều người.
- Khi sử dụng a-xít nguy hiểm hoặc hóa chất nguy hiểm.
- Khi hành vi gây thương tích đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mang thai, người già yếu, ốm đau hoặc những người không có khả năng tự vệ.
- Khi hành vi gây thương tích đối với ông bà, cha mẹ, thầy giáo, cô giáo, người nuôi dưỡng, người chữa bệnh hoặc những người có mối quan hệ đặc biệt với thủ phạm.
- Khi hành vi có tính chất tổ chức.
- Khi lợi dụng chức vụ hoặc quyền hạn để gây thương tích.
- Khi hành vi xảy ra trong thời gian đang bị giữ, tạm giữ, tạm giam, đang chấp hành án phạt tù, đang chấp hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng hoặc đang chấp hành biện pháp xử lý vi phạm hành chính đưa vào cơ sở giáo dưỡng bắt buộc, đưa vào trường giáo dưỡng hoặc đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
- Khi hành vi thực hiện theo sự thuê mướn để gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác.
- Khi hành vi có tính chất côn đồ.
- Khi hành vi xảy ra đối với người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân.
9. Thời gian thủ tục giám định thương tật được pháp luật quy định như thế nào?
Luật pháp quy định thời hạn cho thủ tục giám định thương tật như sau:
- Trường hợp nguyên nhân chết người, thời hạn giám định thông thường không vượt quá 01 tháng.
- Đối với những trường hợp liên quan đến tính chất thương tích, mức độ tổn hại sức khỏe hoặc khả năng lao động, thời hạn giám định không quá 09 ngày.
- Trong trường hợp không thể thực hiện giám định trong thời gian quy định, tổ chức hoặc cá nhân thực hiện giám định phải kịp thời thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do. Tỷ lệ tổn thương có thể biến đổi theo thời gian. Một người có thể trải qua sự cải thiện hoặc xấu đi về sức khỏe sau khi bị thương, làm cho việc xác định tỷ lệ tổn thương trở nên phức tạp.
Những thách thức và tranh cãi này không chỉ ảnh hưởng đến người bị thương mà còn đòi hỏi sự cân nhắc và công bằng từ phía các chuyên gia tham gia quá trình giám định tỷ lệ thương tật để đảm bảo rằng quyết định cuối cùng dựa trên dữ liệu và kiến thức chính xác nhất.
Xem thêm bài viết: >> Cách lấy lại tiền khi gặp lừa đảo qua mạng mà người dân cần biết
Giám định tỷ lệ thương tật là một quá trình quan trọng và phức tạp, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự công bằng và bảo vệ quyền lợi của người bị thương. Mặc dù nó đối mặt với nhiều thách thức và tranh cãi, việc thực hiện giám định tỷ lệ thương tật một cách cẩn thận và công bằng, dựa trên sự chính xác và khách quan, là quan trọng để đảm bảo rằng mọi người bị thương được đối xử tốt và nhận được sự hỗ trợ và bồi thường xứng đáng. Giám định tỷ lệ thương tật không chỉ liên quan đến việc tính toán số liệu, mà còn đòi hỏi sự nhạy bén và đạo đức từ các chuyên gia tham gia. Để đảm bảo tính chính xác và sự công bằng, quy trình này phải luôn duy trì sự minh bạch và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định và tiêu chuẩn liên quan đến giám định tỷ lệ thương tật.
