1. Điều kiện cấp giấy phép xả nước thải vào nguồn nước
Giấy phép xả nước thải vào nguồn nước là một trong những loại giấy phép tài nguyên nước theo quy định của Nghị định 201/2013/NĐ-CP hướng dẫn Luật tài nguyên nước năm 2012. Tuy nhiên, Nghị định này đã hết hiệu lực và được thay thế bởi Nghị định 02/2023/NĐ-CP. Theo Nghị định 02/2023/NĐ-CP, giấy phép xả nước thải vào nguồn nước không còn thuộc giấy phép tài nguyên nước mà trở thành một thành phần của giấy phép môi trường theo quy định tại Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.
Do đó, điều kiện cấp giấy phép xả nước thải vào nguồn nước cũng chính là một trong những điều kiện để được cấp giấy phép môi trường. Căn cứ theo Điều 42 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, điều kiện, căn cứ để tổ chức, cá nhân được cấp giấy phép môi trường bao gồm:
- Hồ sơ đề nghị cấp giấy phép môi trường;
- Báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt kết quả thẩm định (nếu có);
- Quy hoạch bảo vệ môi trường quốc gia, quy hoạch tỉnh, phân vùng môi trường, khả năng chịu tải của môi trường trừ trường hợp tại thời điểm cấp giấy phép, quy hoạch tỉnh, phân vùng môi trường, khả năng chịu tải của môi trường chưa được ban hành;
- Quy chuẩn kỹ thuật môi trường;
- Các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, tài nguyên nước.
2. Trình tự, thủ tục xin cấp giấy phép xả nước thải vào nguồn nước
2.1. Hồ sơ xin cấp giấy phép xả nước thải vào nguồn nước
Do giấy phép xả nước thải vào nguồn nước là một phần nội dung của giấy phép môi trường, do đó, hồ sơ xin cấp giấy phép xả nước thải vào nguồn nước là hồ sơ xin giấy phép môi trường. Căn cứ theo Điều 29 Nghị định 08/2022/NĐ-CP, hồ sơ xin giấy phép bao gồm:
- Văn bản đề nghị cấp giấy phép môi trường của dự án đầu tư, cơ sở theo mẫu tại Phụ lục XIII của Nghị định 08/2022/NĐ-CP;
- Báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc tài liệu tương đương với báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án đầu tư;
- Báo cáo đề xuất cấp giấy phép môi trường của dự án đầu tư. Tùy thuộc vào từng loại dự án đầu tư mà báo cáo đề xuất được thực hiện theo từng mẫu khác nhau:
- Dự án đầu tư đã có quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động trước khi vận hành thì sử dụng phụ lục VIII;
- Dự án đầu tư nhóm II không thuộc đối tượng phải thực hiện đánh giá tác động môi trường thì sử dụng Phụ lục IX;
- Cơ sở, khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp đang hoạt động có tiêu chí về môi trường tương đương với dự án nhóm I hoặc nhóm II sử dụng mẫu Phụ lục X;
- Trường hợp dự án đầu tư nhóm III thì sử dụng mẫu tại phụ lục XI nếu thẩm quyền thuộc về UBND cấp huyện hoặc phụ lục XII nếu thẩm quyền cấp thuộc về Bộ Tài nguyên và môi trường;
- Trường hợp cơ sở đang hoạt động có tiêu chí về môi trường tương đương với nhóm III thì sử dụng mẫu tại phụ lục XII.
2.2. Tiếp nhận, kiểm tra, giải quyết hồ sơ xin giấy phép
Tổ chức, cá nhân nộp hồ sơ tại Bộ tài nguyên và Môi trường hoặc Ủy ban nhân dân cấp huyện. Trường hợp dự án đầu tư thuộc bí mật nhà nước về quốc phòng, an ninh thì tổ chức, cá nhân nộp hồ sơ theo quy định của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an.
Thời hạn nộp hồ sơ được xác định như sau:
- Sau khi hoàn thành công trình xử lý chất thải cho toàn bộ hoặc từng phân kỳ đầu tư dự án nếu thuộc trường hợp phải đánh giá tác động môi trường;
- Sau khi có dầy đủ hồ sơ nếu không thuộc trường hợp phải đánh giá tác động môi trường
- Sau khi nộp hồ sơ, cơ quan tiếp nhận sẽ xem xét tính đầy đủ, hợp lệ của hồ sơ. Trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ, hợp lệ thì thông báo để tổ chức, cá nhân hoàn thiện hồ sơ.
* Thẩm định hồ sơ, kiểm tra thực tế
- Trường hợp dự án đầu tư đã có quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường, không có nội dung sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất hoặc thực hiện dịch vụ xử lý chất thải nguy hại thì không cần tổ chức kiểm tra thực tế mà chỉ cần lập hội đồng thẩm định cấp giấy phép môi trường;
- Trường hợp dự án đầu tư không phải đánh giá tác động môi trường thì phải tiến hành cả hai hoạt động thành lập hội đồng thẩm định và tổ chức khảo sát thực tế tại khu vực dự kiến triển khai dự án đầu tư;
- Trường hợp cơ sở, khu sản xuất, kinh doanh dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp đang hoạt động thì lập đoàn kiểm tra và tổ chức kiểm tra thực tế;
- Trường hợp dự án đầu tư, cơ sở kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp có hoạt động xả nước thải vào công trình thủy lợi, trong đoàn kiểm tra của hội đồng thẩm định báo cáo đề xuất cấp giấy phép môi trường phải có đại diện cơ quan nhà nước quản lý công trình thủy lợi đó.
Sau khi có kết quả thẩm định và kiểm tra thực tế, trường hợp hồ sơ phải chỉnh sửa, bổ sung để bảo đảm căn cứ cho việc cấp phép thì tổ chức, cá nhân xin giấy phép sẽ nhận được văn bản thông báo nêu rõ nội dung phải chỉnh sửa, bổ sung. Trường hợp hồ sơ đầy đủ hợp lệ, kết quả thẩm định, kết quả kiểm tra đáp ứng các điều kiện được cấp giấy phép thì tổ chức, cá nhân được cấp giấy phép. Trường hợp không đủ điều kiện được cấp giấy phép thì tổ chức, cá nhân xin cấp giấy phép sẽ nhận được thông báo trả hồ sơ có nêu rõ lý do.