1. Căn cứ pháp lý
- Luật trẻ em 2016
- Nghị định 144/2013/NĐ-CP ngày 29-10-2013
2. Hành vi xâm phạm trẻ em gồm những hành vi nào?
Trẻ em, theo pháp luật Việt Nam, là công dân dưới 16 tuổi. Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em nhấn mạnh việc tôn trọng và bảo vệ quyền lợi của trẻ em. Dưới đây là một số hành vi xâm phạm quyền và lợi ích của trẻ em bắt ép trẻ em đi ăn xin:
- Bỏ rơi con hoặc trẻ em đang dưới sự giám hộ.
- Lôi kéo trẻ em lang thang hoặc lợi dụng trẻ em lang thang để trục lợi.
- Dụ dỗ trẻ em tham gia vào hoạt động liên quan đến ma túý, đánh bạc, rượu, bia, thuốc lá, hoặc các chất kích thích khác có hại.
- Lôi kéo hoặc ép buộc trẻ em tham gia vào hoạt động mại dâm; xâm hại tình dục trẻ em.
- Lợi dụng trẻ em trong việc sản xuất, kinh doanh, lưu hành văn hoá phẩm đồi trụy hoặc khiêu dâm.
- Hành hạ, ngược đãi, làm nhục, chiếm đoạt, bắt cóc, mua bán, đánh tráo trẻ em.
- Lợi dụng lao động trẻ em trong công việc nặng nhọc, nguy hiểm hoặc tiếp xúc với chất độc hại.
- Cản trở trẻ em trong việc học tập.
- Áp dụng biện pháp trừng phạt có tính chất xúc phạm danh dự, nhân phẩm hoặc dùng nhục hình đối với trẻ em.
- Đặt cơ sở sản xuất hoặc kho chứa chất độc hại, dễ gây cháy nổ gần nơi trẻ em sinh sống, học tập hoặc giải trí.
Những hành vi trên đều bị coi là vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý theo quy định tương ứng.
Xem thêm bài viết: >> Quyền nhân thân là gì? Quy định của pháp luật về quyền nhân thân
3. Mục đích của việc bắt ép trẻ em đi ăn xin là gì?
Mục đích của việc bắt ép trẻ em đi ăn xin không chỉ đơn thuần là để kiếm tiền một cách nhanh chóng mà còn phản ánh một vấn đề xã hội phức tạp. Những kẻ bắt ép trẻ em đi ăn xin thường lợi dụng tình cảm và lòng nhân ái của người dân. Họ biết rằng, khi đối diện với hình ảnh của một đứa trẻ đang khốn khổ, nhiều người sẽ không thể làm ngơ và sẵn lòng đưa tiền giúp đỡ chính vì thế mà chúng bắt ép trẻ em đi ăn xin.
Để tăng hiệu quả trong việc bắt ép trẻ em đi ăn xin, những kẻ này thường sắp đặt các hoàn cảnh thương tâm cho trẻ, như trẻ bị thương, trẻ mồ côi, trẻ bị bỏ rơi... nhằm thu hút sự chú ý và tạo ra một áp lực tâm lý đối với người qua đường, khiến họ cảm thấy có trách nhiệm giúp đỡ.
Trong nhiều trường hợp, bắt ép trẻ em đi ăn xin tham gia vào những hoạt động này không chỉ vì họ không có lựa chọn khác mà còn vì họ bị đe dọa hoặc bị lừa dối. Phần lớn số tiền mà trẻ kiếm được thường không được giữ lại cho chính họ mà sẽ bị những kẻ bắt ép trẻ em đi ăn xin chiếm đoạt. Điều này không chỉ gây ra tác động tiêu cực đối với tâm hồn và tình cảm của trẻ mà còn khiến trẻ dễ rơi vào tình trạng lạc hướng, mất đi niềm tin vào cuộc sống và xã hội.
4. Nhức nhối nạn bắt ép trẻ em đi ăn xin
Nạn bắt ép trẻ em đi ăn xin, đi bán hàng rong, ăn xin trên đường phố đang trở thành một vấn đề nhức nhối, đặc biệt tại các đô thị lớn. Không chỉ là việc lợi dụng lao động trẻ em, những kẻ đứng sau còn biến các em thành công cụ kiếm tiền một cách tàn nhẫn khi bắt ép trẻ em đi ăn xin.
Trên các tuyến phố, tại các ngã tư, bóng dáng của những đứa trẻ với đôi mắt mơ màng, tay xách những túi đồ nhỏ như bông tăm, kẹo, hoặc móc khóa đã trở nên quá quen thuộc. Đằng sau vẻ ngoại hình đáng thương của chúng là sự thao túng của những bàn tay tội ác, thường là những người lớn, bắt ép trẻ em đi ăn xin biến chúng thành "công cụ" kiếm tiền dễ dàng từ lòng nhân ái của mọi người.
Những rủi ro mà trẻ em phải đối mặt khi bắt ép trẻ em đi ăn xin không chỉ là sự lạm dụng về lao động. Các em còn phải đối diện với nguy cơ bị lạm dụng tình dục, bị bóc lột, hoặc thậm chí là những tai nạn giao thông đáng tiếc. Đồng thời, việc sống trong môi trường đường phố còn khiến trẻ dễ tiếp xúc và sa chân vào các tệ nạn xã hội, từ đó mất đi tuổi thơ và tương lai sáng lạng.
Đáng buồn hơn, nhiều trẻ em bắt ép trẻ em đi ăn xin thậm chí không biết mình đang ở đâu, không biết đường về nhà. Họ bị cắt đứt mọi liên lạc với gia đình, bị cô lập hoàn toàn khỏi thế giới bên ngoài. Những kẻ đứng sau việc này thường dùng các biện pháp tàn ác như đánh đập, đe dọa để giữ chúng ở lại và làm việc.
Ngoài ra, trẻ em bị ép buộc đi ăn xin thường không được hưởng quyền giáo dục, một trong những quyền cơ bản của mỗi con người. Họ bị cướp đi cơ hội học hỏi, phát triển và trở thành những công dân có ích cho xã hội. Thay vào đó, họ phải sống trong sự sợ hãi, luôn luôn trên qui vị, luôn phải đối mặt với sự khắc nghiệt của cuộc sống đường phố.
Các tổ chức xã hội, những người yêu thương trẻ em đang không ngừng nỗ lực để giúp đỡ, hỗ trợ và giải cứu những đứa trẻ khỏi tình cảnh éo le này. Tuy nhiên, để giải quyết triệt để vấn đề này, cần sự vào cuộc của cả xã hội, từ mỗi cá nhân, gia đình đến cơ quan chức năng. Mỗi chúng ta cần nhận biết và không hỗ trợ việc mua hàng từ trẻ em trên đường, không cho tiền khi họ xin, thay vào đó, hãy báo cho cơ quan chức năng để họ có thể giúp đỡ, nghiêm cấm hành vi bắt ép trẻ em đi ăn xin.
Ngoài ra, việc tăng cường giáo dục cho cộng đồng, đặc biệt là những gia đình có hoàn cảnh khó khăn về tác hại của việc bắt ép trẻ em đi ăn xin cũng rất quan trọng. Khi mọi người hiểu rõ hậu quả của việc này, họ sẽ không dễ dàng để cho con cái mình rơi vào tình trạng đáng thương như vậy.
Tóm lại, nạn bắt ép trẻ em đi ăn xin không chỉ là vấn đề của một nhóm người, một cộng đồng mà là vấn đề của cả xã hội. Để giải quyết vấn đề này, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa cộng đồng và chính quyền, cùng nhau tạo ra một môi trường sống lành mạnh, an toàn cho tất cả mọi người, đặc biệt là những đứa trẻ vô tội.
5. Bắt trẻ em đi ăn xin bị xử lý như thế nào ?
Việc bắt ép trẻ em đi ăn xin, bán hàng rong trên đường phố không chỉ vi phạm quyền lợi của trẻ em mà còn là hành vi trái pháp luật. Theo Luật trẻ em năm 2016, trẻ em được đảm bảo quyền không bị bóc lột về lao động, không bị đặt vào môi trường làm việc có hại cho sức khỏe và tâm hồn.
Bắt ép trẻ em đi ăn xin trong đó có việc bắt trẻ đi ăn xin, là hành vi sử dụng trẻ em để trục lợi, bất kể là thông qua việc bắt trẻ lao động trái phép, sản xuất nội dung khiêu dâm hay tổ chức các hoạt động liên quan đến mại dâm.
Các hành vi bắt ép trẻ em đi ăn xin, tùy theo mức độ nghiêm trọng, sẽ bị xử lý hành chính hoặc hình sự. Đối với những người tổ chức, dụ dỗ trẻ em tham gia vào các hoạt động trên, họ có thể phải đối mặt với hình phạt nặng như tù giam, cùng với việc phải bồi thường thiệt hại cho trẻ em nếu gây ra hậu quả nghiêm trọng.
Xem thêm bài viết: >> Phạt nguội có giữ bằng không? Tìm hiểu quy định về "phạt nguội"
5.1. Xử phạt hành chính khi bắt ép trẻ em đi ăn xin
Hành vi bắt ép trẻ em đi ăn xin sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính. Cụ thể, người dụ dỗ, ép buộc trẻ em đi ăn xin sẽ bị phạt từ 10 triệu đến 15 triệu đồng. Trong trường hợp cha mẹ của trẻ cho thuê hoặc cho mượn con mình cho người khác đi ăn xin, họ cũng sẽ bị xử phạt tương tự và buộc phải nộp lại số tiền trái phép kiếm được. Điều này được quy định chi tiết tại Nghị định 144/2013/NĐ-CP.
5.2. Truy cứu trách nhiệm hình sự
Nếu hành vi bắt ép trẻ em đi ăn xin đạt đến mức tội phạm, người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Theo Điều 297 Bộ luật hình sự 2015 (được sửa đổi năm 2017), việc cưỡng bức lao động, trong đó có việc bắt ép trẻ em đi ăn xin, sẽ bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Trong trường hợp có tổ chức hoặc đối tượng là trẻ dưới 16 tuổi, phụ nữ có thai, người già yếu hoặc người khuyết tật, hình phạt có thể tăng lên từ 2 đến 7 năm tù. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền và bị cấm đảm nhiệm một số chức vụ hoặc hành nghề trong một khoảng thời gian nhất định.
6. Những câu hỏi thường gặp về việc ép buộc trẻ em ăn xin
6.1. Hình phạt bổ sung với tội cưỡng bức lao động là gì ?
Ngoài hình phạt tù, người phạm tội cưỡng bức lao động bắt ép trẻ em đi ăn xin còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng. Đồng thời, họ cũng có thể bị cấm giữ chức vụ, cấm tham gia một số hoạt động hoặc nghề nghiệp trong khoảng thời gian từ 01 đến 05 năm.
6.2. Hành vi lợi dụng trẻ em ép buộc trẻ em đi ăn xin có thể bị xử phạt như thế nào ?
Hành vi lợi dụng trẻ em, bắt ép trẻ em đi ăn xin nếu thực hiện bởi những cá nhân không phải là cha mẹ của trẻ, sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính từ 10 triệu đến 15 triệu đồng. Trong trường hợp cha mẹ cho thuê hoặc cho mượn con mình cho người khác đi ăn xin, họ cũng sẽ bị xử phạt tương tự và buộc phải nộp lại số tiền trái phép kiếm được.
6.3. Hành vi lợi dụng, bắt trẻ em đi ăn xin cấu thành tội gì ?
Khi hành vi lợi dụng, bắt ép trẻ em đi ăn xin đạt đến mức tội phạm, người thực hiện hành vi này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "Cưỡng bức lao động" theo Điều 297 của Bộ luật hình sự 2015 (được sửa đổi và bổ sung năm 2017).
6.4. Lợi dụng trẻ em khuyết tật để trục lợi thì có bị xử phạt không ?
Gần đây, tôi thấy xuất hiện những gánh hát rong có nhiều em nhỏ bị khuyết tật, có cháu bị mù, bị điếc, có cháu phải ngồi xe lăn… Người đi đường thấy thương nên đều ủng hộ tiền. Đề nghị cho biết, nếu người ta lợi dụng trẻ em khuyết tật để trục lợi hay bắt ép trẻ em đi ăn xin thì có bị xử phạt không?
Luật sư tư vấn :
Trong thời gian gần đây, việc lợi dụng trẻ em khuyết tật để trục lợi đã trở thành một vấn nạn xã hội đáng lên án. Các trẻ em khuyết tật thường bị đẩy ra đường, biểu diễn hoặc xin tiền, khiến lòng nhân ái của người dân bị lợi dụng bắt ép trẻ em đi ăn xin.
Theo Luật người khuyết tật 2010, mọi hành vi kỳ thị, phân biệt đối xử, xâm phạm thân thể, nhân phẩm, danh dự, tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp của người khuyết tật đều bị nghiêm cấm. Đặc biệt, việc lôi kéo, dụ dỗ hoặc ép buộc người khuyết tật thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, đạo đức xã hội; lợi dụng hình ảnh, thông tin cá nhân, tình trạng của họ để trục lợi hoặc thực hiện hành vi vi phạm pháp luật đều bị coi là vi phạm nghiêm trọng.
Nghị Định 144/2013/NĐ-CP cũng đã quy định rõ việc xử phạt vi phạm hành chính trong trường hợp lợi dụng người khuyết tật. Cụ thể, những người lợi dụng trẻ em khuyết tật để trục lợi sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng và buộc nộp lại toàn bộ số tiền trái phép kiếm được từ việc lợi dụng trẻ em khuyết tật.
Tóm lại, việc lợi dụng trẻ em khuyết tật để trục lợi không chỉ là vi phạm đạo đức xã hội mà còn bị coi là vi phạm pháp luật và sẽ bị xử phạt nghiêm minh.
6.5. Dụ dỗ, ép buộc người dưới 18 tuổi phạm tội có bị đi tù không?
Trẻ em và thanh thiếu niên dưới 18 tuổi đang ở giai đoạn phát triển về tâm lý và nhận thức, nên việc họ bị dụ dỗ hoặc ép buộc tham gia vào các hoạt động phạm tội là một vấn đề nghiêm trọng. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến tương lai của chính họ mà còn là mối đe dọa cho xã hội.
Bộ luật Hình sự 2015 đã đưa ra những quy định rất rõ ràng về việc xử lý những người có hành vi dụ dỗ, lôi kéo hoặc ép buộc người dưới 18 tuổi phạm tội. Theo Điều 325 của Bộ luật này, những người từ 18 tuổi trở lên mà có hành vi dụ dỗ, lôi kéo, mua chuộc, kích động hoặc xúi giục người dưới 18 tuổi phạm tội sẽ bị phạt tù từ 01 đến 05 năm. Trong trường hợp hành vi này được thực hiện theo một tổ chức, hoặc đối với nhiều người, hoặc đối với trẻ em dưới 13 tuổi, thì hình phạt sẽ nặng hơn, từ 03 đến 07 năm tù. Ngoài ra, người vi phạm còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng.
Như vậy, việc dụ dỗ, ép buộc người dưới 18 tuổi phạm tội không chỉ bị xã hội lên án mà còn bị pháp luật xử phạt nghiêm khắc. Điều này phản ánh sự quan tâm và trách nhiệm của nhà nước đối với việc bảo vệ quyền lợi và sự phát triển lành mạnh của trẻ em và thanh thiếu niên.
Xem thêm bài viết: >> Giao cấu, quan hệ tình dục với người say rượu có là hành vi hiếp dâm?
6.6 Lợi dụng trẻ em bán hàng rong kiếm tiền xử phạt thế nào?
Trong xã hội hiện đại, việc lợi dụng trẻ em để bán hàng rong không chỉ là một vấn đề đạo đức mà còn là một vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Trẻ em, với tư cách là một phần quan trọng của xã hội, có quyền được bảo vệ, được hưởng một cuộc sống đầy đủ và phát triển toàn diện. Tuy nhiên, nhiều trẻ em vẫn bị lợi dụng, bóc lột sức lao động và bị đẩy vào hoàn cảnh khó khăn.
Theo Điều 26 Luật trẻ em năm 2016, trẻ em được bảo vệ khỏi mọi hình thức bóc lột lao động, không được phải lao động trước tuổi, quá thời gian hoặc làm công việc nặng nhọc, độc hại. Mọi hành vi vi phạm quyền này của trẻ em đều bị xem là vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý nghiêm minh.
Nghị định 144/2013/NĐ-CP, một văn bản pháp quy quan trọng, đã đưa ra các quy định cụ thể về việc xử phạt hành chính đối với những hành vi lợi dụng trẻ em. Theo đó, những người lợi dụng trẻ em để bán hàng rong có thể bị phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng. Đặc biệt, nếu cha mẹ hoặc người giám hộ của trẻ có hành vi ép buộc trẻ đi lang thang kiếm sống, họ cũng sẽ bị xử phạt.
Tuy nhiên, nếu hành vi lợi dụng trẻ em bán hàng rong cấu thành tội phạm, thì hậu quả pháp lý sẽ nghiêm trọng hơn nhiều. Theo Điều 297 Bộ luật Hình sự 2015, người vi phạm có thể bị phạt tù từ 06 tháng đến 07 năm, và có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng.
Nhìn chung, việc lợi dụng bắt ép trẻ em đi ăn xin không chỉ bị xã hội lên án mà còn bị pháp luật xử phạt nghiêm khắc. Điều này phản ánh rõ sự quan tâm và trách nhiệm của nhà nước đối với việc bảo vệ quyền lợi của trẻ em, đồng thời cảnh báo và răn đe những người có ý định lợi dụng trẻ em vì lợi ích cá nhân.
Trên đây là tư vấn của Luật Ánh Ngọc về vấn đề bắt ép trẻ em đi ăn xin ; chúng tôi hi vọng rằng bạn có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc; và cuộc sống. Để biết thêm thông tin chi tiết; và nhận thêm sự tư vấn,giúp đỡ của luật sư, hãy liên hệ với chúng tôi.