Chính phủ điện tử là gì? Quy định chi tiết về chính phủ điện tử


Chính phủ điện tử là gì? Quy định chi tiết về chính phủ điện tử
Chính phủ điện tử là mô hình quản lý và cung cấp dịch vụ công trực tuyến, sử dụng công nghệ thông tin để nâng cao hiệu suất và tính minh bạch trong hoạt động chính phủ. Quy định chi tiết về chính phủ điện tử bao gồm các hướng dẫn, quyết định và nghị định nhằm đảm bảo triển khai hiệu quả và tuân thủ trong ứng dụng của mô hình này.

1. Định nghĩa chính phủ điện tử

Khái niệm "Chính phủ điện tử" đề cập đến việc áp dụng công nghệ thông tin, đặc biệt là Internet, để cung cấp các dịch vụ và thực hiện các hoạt động chính trị và quản lý của chính phủ. Trong mô hình này, các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc chính phủ, và chính quyền địa phương sử dụng các phương tiện trực tuyến để tương tác với công dân, cung cấp thông tin, quản lý hồ sơ, và thực hiện các giao dịch khác trên Internet. Có nhiều cách định nghĩa về chính phủ điện tử: 

  • Liên Hợp Quốc mô tả Chính phủ điện tử là sự sử dụng các công nghệ thông tin để thiết lập liên lạc với người dân và doanh nghiệp thông qua mạng diện rộng, Internet và các phương tiện di động. UNESCO tập trung vào việc sử dụng công nghệ để làm cho chính phủ trở nên hiệu quả hơn và có trách nhiệm đối với công dân, bao gồm cả việc cung cấp dịch vụ điện tử và quy trình làm việc điện tử.
  • Theo Tổ chức đối thoại doanh nghiệp toàn cầu về thương mại điện tử, Chính phủ điện tử bao gồm việc số hóa các hoạt động của cơ quan hành pháp, lập pháp và tư pháp để cung cấp dịch vụ công chất lượng cao hơn. Ngân hàng Thế giới nhấn mạnh rằng sử dụng công nghệ thông tin trong quan hệ với người dân và doanh nghiệp có thể giúp giảm thiểu tham nhũng, tăng cường tính công khai, và đóng góp vào sự tăng trưởng và giảm chi phí.
  • Bộ Thông tin và Truyền thông xác định Chính phủ điện tử là quá trình tin học hóa các hoạt động của chính phủ, nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả, và phục vụ người dân cũng như doanh nghiệp một cách tốt nhất. Tóm lại, Chính phủ điện tử mang lại nhiều lợi ích như minh bạch, hiệu quả, và cung cấp dịch vụ công một cách linh hoạt, liên tục thông qua các nền tảng điện tử như website và ứng dụng.

Mục đích của chính phủ điện tử: tối ưu hóa hoạt động của chính phủ, làm cho chúng trở nên hiệu quả và hữu ích hơn đối với người dân và doanh nghiệp. Được định nghĩa theo nhiều nguồn, Chính phủ điện tử bao gồm việc cung cấp các dịch vụ điện tử, quy trình làm việc điện tử, và thậm chí bỏ phiếu điện tử.

Xem thêm bài viết: Lập trang thông tin điện tử tổng hợp: Vai trò giấy phép cấp Trung ương

 

Định nghĩa
Định nghĩa chính phủ điện tử

2. Nghị quyết 36a/NQ-CP về Chính phủ điện tử

Ngày 14/10/2015, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 36a/NQ-CP về Chính phủ điện tử nhằm thúc đẩy phát triển của mô hình này, với mục tiêu cải thiện chất lượng và hiệu suất hoạt động của các cơ quan nhà nước, nhằm phục vụ người dân và doanh nghiệp một cách hiệu quả hơn. Nghị quyết cũng nhấn mạnh việc nâng cao vị thế của Việt Nam trong bảng xếp hạng Chính phủ điện tử của Liên Hợp Quốc, đồng thời khuyến khích sự minh bạch và công khai trong các hoạt động của cơ quan nhà nước trên môi trường mạng.

Nghị quyết đặt ra một số chỉ tiêu quan trọng trong giai đoạn từ 2015 đến 2017. Trong thời gian này, Chính phủ tập trung vào việc cải cách hành chính kết hợp với ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) để quản lý và cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Mục tiêu là rút ngắn thời gian và giảm chi phí xử lý, đơn giản hóa quy trình, và chuẩn hóa nội dung hồ sơ. Ngoài ra, đến hết năm 2016, 100% các dịch vụ công của các bộ, ngành Trung ương sẽ được cung cấp trực tuyến ở mức độ cho phép người dùng điền và gửi trực tuyến mẫu văn bản.

Nghị quyết cũng nhấn mạnh việc tăng cường ứng dụng CNTT và cung cấp dịch vụ công trực tuyến bằng cách triển khai các giải pháp khẩn trương. Điều này bao gồm hướng dẫn các bộ, ngành, và địa phương để thực hiện hiệu quả Nghị quyết và các chỉ thị liên quan từ Bộ Chính trị. Ngoài ra, nghị quyết khuyến khích việc sử dụng hình thức thuê doanh nghiệp CNTT và xác định giá thuê tạm thời nếu cần thiết để đảm bảo an ninh thông tin.

Các biện pháp như bổ sung, nâng cấp, và tích hợp các dịch vụ công trực tuyến cũng được đề xuất để tạo ra một hệ thống thông tin nhất quán và đồng bộ. Đồng thời, việc đào tạo và đào tạo lại đội ngũ cán bộ chuyên trách CNTT cũng được đặt ra nhằm đảm bảo khả năng thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến CNTT.

Nghị quyết đặt ra nhiều biện pháp hỗ trợ nhằm thúc đẩy ứng dụng CNTT và cung cấp dịch vụ công trực tuyến trong các cơ quan nhà nước, nhằm tạo ra một môi trường kinh doanh và làm việc hiệu quả, tiện lợi, và an toàn trên mạng điện tử.

Xem thêm bài viết: Tiêu chí xin C/O cho hàng xuất khẩu sang Mỹ

3. Các mô hình hoạt động của chính phủ điện tử

Hệ thống giao dịch trong chính phủ điện tử (e-Government) được tổ chức thành 4 mô hình chính, dựa trên nhu cầu khác nhau của các thực thể tham gia. Dưới đây là mô tả chi tiết về mỗi mô hình:

  • G2C (Government to Citizens):

    • Mô tả: Dịch vụ chính phủ điện tử cung cấp trực tiếp cho người dân.
    • Chức năng:
      • Thông báo về luật, quy định, chính sách và dịch vụ của chính phủ;
      • Cung cấp thông tin về biểu mẫu và dịch vụ của chính phủ;
      • Hỗ trợ thông tin chính sách công, cơ hội việc làm và kinh doanh;
      • Cho phép nộp thuế, đăng ký hoặc gia hạn giấy phép, và nộp phạt;
    • Mục tiêu: Tăng cường tương tác và thông tin giữa chính phủ và công dân.
  • G2B (Government to Business):
    • Mô tả: Dịch vụ chính phủ điện tử cung cấp cho doanh nghiệp.
    • Chức năng:
      • Truy cập thông tin chính sách, quy định doanh nghiệp;
      • Đăng ký kinh doanh, nộp thuế, và thực hiện các giao dịch khác;
      • Tạo cơ hội hợp tác giữa doanh nghiệp và chính phủ;
    • Mục tiêu: Tiết kiệm chi phí và thời gian cho doanh nghiệp, cũng như giảm chi phí cho chính phủ.
  • G2E (Government to Employees):

    • Mô tả: Dịch vụ chính phủ điện tử cung cấp cho cán bộ công chức.
    • Chức năng:
      • Truy cập thông tin về chính sách lương, thưởng và lợi ích;
      • Cung cấp dịch vụ như bảo hiểm, dịch vụ việc làm, và trợ cấp thất nghiệp;
    • Mục tiêu: Nâng cao hiệu quả và hiệu lực nội bộ, giữ chân nhân viên và cung cấp các dịch vụ hỗ trợ.
  • G2G (Government to Government):

    • Mô tả: Dịch vụ chính phủ điện tử trao đổi giữa các cơ quan chính phủ.
    • Chức năng:
      • Phối hợp và trao đổi thông tin giữa các cơ quan chính phủ;
      • Cải thiện quy trình tổ chức liên chính phủ.
    • Mục tiêu: Tăng cường khả năng hợp tác và cải thiện quy trình tổ chức liên chính phủ.

Tất cả các mô hình trên đều phụ thuộc vào một hạ tầng công nghệ vững chắc, bao gồm độ tin cậy, bảo mật, và khả năng đảm bảo tính riêng tư. Các mạng máy tính, Intranet, Extranet, và Internet đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối và cung cấp các dịch vụ này. Điều này đảm bảo rằng giao dịch chính phủ điện tử được thực hiện một cách hiệu quả và an toàn.

4. Nhà nước ta đang đẩy sự phát triển của chính phủ điện tử

Để thúc đẩy phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số, Bộ Thông tin và Truyền thông đề xuất một số biện pháp cụ thể. Trước hết, cần rà soát và đẩy mạnh triển khai để hoàn thành các nhiệm vụ được giao theo Kế hoạch hoạt động năm 2022 của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số, theo Quyết định số 27/QĐ-UBQGCĐS ngày 15/3/2022.

Đồng thời, triển khai các nội dung để cung cấp thông tin và Dịch vụ Công trực tuyến (DVCTT) của cơ quan nhà nước, đảm bảo tuân thủ Nghị định số 42/2022/NĐ-CP ngày 24/6/2022 của Chính phủ về việc cung cấp thông tin và dịch vụ công trực tuyến trên môi trường mạng, đặc biệt là việc cung cấp DVCTT toàn trình.

Bộ cũng đề xuất triển khai các nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 131/NQ-CP ngày 06/10/2022 của Chính phủ, nhằm đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính và hiện đại hóa phương thức chỉ đạo, điều hành để phục vụ người dân và doanh nghiệp hiệu quả hơn.

Đồng thời, cần khẩn trương phát triển nguồn nhân lực phục vụ chuyển đổi số theo kế hoạch, như đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong Quyết định số 146/QĐ-TTg ngày 28/01/2022 về Đề án “Nâng cao nhận thức, phổ cập kỹ năng và phát triển nguồn nhân lực chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”.

Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đề xuất Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ quan tâm, chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương thực hiện một số nội dung như sau:

  • Khẩn trương triển khai và hoàn thành các nội dung trong Kế hoạch hoạt động của Ban Chỉ đạo chuyển đổi số của bộ, ngành, địa phương năm 2022;
  • Đảm bảo tuân thủ và triển khai các nội dung của Nghị định số 42/2022/NĐ-CP và Nghị quyết số 131/NQ-CP, nhằm nâng cao chất lượng cung cấp thông tin và DVCTT của cơ quan nhà nước trên môi trường mạng.

Các biện pháp này nhằm mục tiêu tăng cường khả năng phục vụ của Chính phủ điện tử, đồng thời đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số trong hoạt động của các cơ quan nhà nước, hướng tới mô hình Chính phủ số hiệu quả và minh bạch hơn.

Xem thêm bài viết: Quy trình, thủ tục xin cấp C/O cho hàng xuất khẩu sang Mỹ mới nhất

 

Thúc đẩy phát triển
Thúc đẩy phát triển chính phủ điện tử

Luật sư Phương

Luật sư Phương

Đã kiểm duyệt nội dung

Tốt nghiệp đại học Luật Hà Nội. Có hơn 10 kinh nghiệm công tác trong ngành luật. Hiện đang là giám đốc kiêm luật sư chính của Luật Ánh Ngọc.

Xem thêm thông tin

Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, người viết áp dụng các quy định của pháp luật tại thời điểm nghiên cứu viết bài. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, vui lòng Liên hệ trực tiếp với chúng tôi.