1. Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi (Điều 142 BLHS 2015)
* Dấu hiệu định Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi
Cấu thành tội phạm của tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi phải có đầy đủ 4 yếu tố về khách thể, mặt khách quan, chủ thể và mặt chủ quan như sau:
- Về khách thể:
- Xâm phạm đến quyền bất khả xâm phạm về tình dục, danh dự và nhân phẩm của người dưới 16 tuổi.
- Đối tượng tác động của tội này là người dưới 16 tuổi, có thể là trai hay gái.
- Về mặt khách quan: đây là tội có cấu thành hình thức nên chỉ cần có hành vi khách quan mà không cần hậu quả là đã có thể cấu thành tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi. Cụ thể có 1 trong 2 hành vi khách quan sau:
- Hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác để giao cấu với nạn nhân và có hành vi giao cấu trái ý muốn.
- Hành vi giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người dưới 13 tuổi. Ví dụ như người phạm tội dùng thuốc ngủ, thuốc kích dục, rượu, bia làm cho nạn nhân không có khả năng phòng vệ hay người phạm tội đưa ra 1 số lợi ích vật chất để dụ dỗ nạn nhân để thực hiện hành vi quan hệ tình dục.
Trong bài viết này Luật Ánh Ngọc sẽ tập trung phân tích hành vi khách quan liên quan đến hành vi dụ dỗ, lạm dụng tình dục ở tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi đó là trường hợp người phạm tội có hành vi giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người dưới 13 tuổi thì không cần biết ý chí của nạn nhân có hay không có sự tự nguyện, chỉ cần người phạm tội có hành vi giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người dưới 13 tuổi thì phạm tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi. Bởi vì trẻ em ở độ tuổi 13 chưa phát triển đầy đủ về thể chất và tinh thần nên rất dễ bị lợi dụng, dụ dỗ, lạm dụng, đe dọa mà tự nguyện giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người phạm tội.
- Về chủ thể của tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi là người phạm tội từ đủ 14 tuổi trở lên và đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự.
- Về mặt chủ quan của tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi là người phạm tội thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp. Vì khi thực hiện hành vi hiếp dâm người dưới 16 tuổi thì người phạm tội ý thức được hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội nhưng vẫn mong muốn hậu quả xảy ra để thỏa mãn nhu cầu tình dục của mình.
* Khung hình phạt của Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi
Hình phạt quy định đối với tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi gồm khung hình phạt chính và hình phạt bổ sung.
Với hình phạt chính của tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi có 3 khung hình phạt, cụ thể:
- Khung hình phạt tù từ 7 năm đến 15 năm khi có hành vi giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác (trong đó có hành vi dụ dỗ, lạm dụng tình dục) với người dưới 13 tuổi.
- Khung hình phạt tù từ 12 năm đến 20 năm khi có 1 trong các trường hợp sau:
- Có tính chất loạn luân;
- Làm nạn nhân có thai;
- Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;
- Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;
- Phạm tội 02 lần trở lên;
- Đối với 02 người trở lên;
- Tái phạm nguy hiểm.
- Khung hình phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình khi có 1 trong các trường hợp sau:
- Có tổ chức;
- Nhiều người hiếp một người;
- Đối với người dưới 10 tuổi;
- Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
- Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;
- Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.
Với hình phạt bổ sung "cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định" với thời hạn tối thiểu là 1 năm và tối đa là 5 năm theo quy định tại khoản 4 Điều 142 BLHS 2015.
Xem thêm bài viết tại: Giao cấu, quan hệ tình dục với người say rượu có là hành vi hiếp dâm?
2. Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi (Điều 145 BLHS 2015)
* Dấu hiệu định Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi
Người nào có hành vi dụ dỗ, lạm dụng tình dục trẻ em từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự ở tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 khi có đầy đủ 4 yếu tố cấu thành tội phạm như sau:
- Về khách thể của tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi:
- Xâm phạm sự phát triển bình thường về thể chất, tâm sinh lý của người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi.
- Đối tượng tác động là trẻ em trong độ tuổi từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, không quan trọng là nam hay nữ.
- Về mặt khách quan của tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi. Vì tội này có cấu thành hình thức nên chỉ cần có hành vi khách quan là đã có thể cấu thành tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi. Với 1 trong 2 hành vi khách quan được hiểu như sau:
- Hành vi giao cấu là hành vi xâm nhập bộ phận sinh dục nam vào bộ phận sinh dục nữ, với bất kỳ mức độ xâm nhập nào.
- Hành vi quan hệ tình dục khác là hành vi sử dụng bộ phận sinh dục nam, bộ phận khác trên cơ thể (ví dụ: ngón tay, ngón chân, lưỡi,...), dụng cụ tình dục xâm nhập vào bộ phận sinh dục nữ, miệng, hậu môn của người khác với bất kỳ mức độ xâm nhập nào, bao gồm 1 trong các hành vi sau:
-
- Đưa bộ phận sinh dục nam xâm nhập vào miệng, hậu môn của người khác;
- Dùng bộ phận khác trên cơ thể (ví dụ: ngón tay, ngón chân, lưỡi,...), dụng cụ tình dục xâm nhập vào bộ phận sinh dục nữ, hậu môn của người khác.
Hành vi khách quan trên được quy định chi tiết tại Nghị quyết số 06/2019/NQ-HĐTP TANDTC ngày 1/10/2019 hướng dẫn áp dụng 1 số tội xâm phạm tình dục của BLHS. Như vậy, người phạm tội có hành vi giao cấu hoặc quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi thì cấu thành Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, khi lợi dụng đối tượng này chưa phát triển đầy đủ về tâm sinh lý, chưa nhận thức được những hậu quả của việc quan hệ tình dục sớm mà lôi kéo, dụ dỗ, lạm dụng tình dục.
Lưu ý: Ở tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi cần phải có sự thuận tình của nạn nhân hoặc sự chủ động từ phía nạn nhân thì mới có thể cấu thành tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi.
- Về chủ thể của tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi là người từ đủ 18 tuổi trở lên và đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự. Như vậy, nếu người phạm tội là người chưa đủ 18 tuổi thì không cấu thành tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi.
- Về mặt chủ quan của tội này thì người phạm tội thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội nhưng vẫn mong muốn hậu quả xảy ra trên thực tế. Vì vậy, người phạm tội phải chịu trách nhiệm về lỗi cố ý của mình.
* Khung hình phạt của Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi
Hình phạt quy định đối với Tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi gồm khung hình phạt chính và hình phạt bổ sung.
Với hình phạt chính của tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi có 3 khung hình phạt, cụ thể:
- Khung hình phạt tù từ 1 năm đến 5 năm khi có hành vi giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, không thuộc các trường hợp tại Điều 142, 144 BLHS 2015.
- Khung hình phạt tù từ 3 năm đến 10 năm khi thuộc 1 trong các trường hợp sau:
- Phạm tội 02 lần trở lên;
- Đối với 02 người trở lên;
- Có tính chất loạn luân;
- Làm nạn nhân có thai;
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;
- Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh.
- Khung hình phạt tù từ 7 năm đến 15 năm khi thuộc 1 trong các trường hợp sau:
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
- Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội.
Với hình phạt bổ sung "cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định" với thời hạn tối thiểu là 1 năm và tối đa là 5 năm theo quy định tại khoản 4 Điều 145 BLHS 2015.
Xem thêm bài biết tại: Mức xử phạt đối với hành vi mua bán dâm theo quy định hiện hành
3. Tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi (Điều 146 BLHS 2015)
* Dấu hiệu định Tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi
Người nào có hành vi dụ dỗ, lạm dụng tình dục trẻ em dưới 16 tuổi còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự ở tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi khi có đủ 4 yếu tố cấu thành tội phạm như sau:
- Về khách thể của tội dâm ô đối với người dưới 16:
- Xâm phạm đến quyền được tôn trọng và bảo vệ về danh dự, nhân phẩm của người dưới 16 tuổi.
- Đối tượng tác động của tội này là người dưới 16 tuổi có thể là nam hoặc nữ.
- Về mặt khách quan của tội dâm ô với người dưới 16 tuổi vì tội này có cấu thành hình thức nên chỉ cần có hành vi khách quan đã có thể cấu thành tội dâm ô với người dưới 16 tuổi khi có hành vi dâm ô. Theo đó, thì hành vi dâm ô được hiểu “là hành vi…tiếp xúc về thể chất trực tiếp hoặc gián tiếp qua lớp quần áo vào bộ phận sinh dục, bộ phận nhạy cảm, bộ phận khác trên cơ thể của người dưới 16 tuổi có tính chất tình dục nhưng không nhằm quan hệ tình dục” quy định tại khoản 3 Điều 3 Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP ngày 01/10/2019 hướng dẫn áp dụng 1 số tội xâm phạm tình dục của BLHS. Do đó, khi người phạm tội thực hiện hành vi dâm ô đối với người dưới 16 tuổi mà bằng nhiều thủ đoạn khác nhau như dụ dỗ, lạm dụng, lôi kéo, rủ rê, ép buộc, tác động đến ý chí người dưới 16 tuổi để dùng bộ phận khác trên cơ thể của họ tiếp xúc (ví dụ: vuốt ve, sờ, bóp, cấu véo, hôn, liếm...) với bộ phận nhạy cảm của người phạm tội hoặc của người khác thì cấu thành Tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi.
- Về chủ thể của tội dâm ô với người dưới 16 tuổi thì người phạm tội phải là người từ đủ 18 tuổi trở lên và có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự.
- Về mặt chủ quan của tội này thì người phạm tội thực hiện với lỗi cố ý. Người phạm tội nhận thức được hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội nhưng vẫn cố ý thực hiện hành vi dâm ô đối với người dưới 16 tuổi.
* Khung hình phạt của Tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi
Hình phạt quy định đối với tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi gồm khung hình phạt chính và hình phạt bổ sung.
Với hình phạt chính của tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi có 3 khung hình phạt, cụ thể:
- Khung hình phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm khi người nào từ đủ 18 tuổi trở lên có hành vi dâm ô với người dưới 16 tuổi nhưng không nhằm mục đích giao cấu hoặc thực hiện các hành vi quan hệ tình dục khác.
- Khung hình phạt tù từ 3 năm đến 7 năm khi người phạm tội có 1 trong các trường hợp sau:
- Phạm tội có tổ chức;
- Phạm tội 2 lần trở lên;
- Đối với 2 người trở lên;
- Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;
- Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;
- Tái phạm nguy hiểm.
- Khung hình phạt tù từ 7 năm đến 12 năm khi gây ra những hậu quả nặng nề về thể chất, tinh thần cho nạn nhân, biểu hiện ở tình trạng rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể ở mức rất cao (từ 61% trở lên) hoặc hành vi dâm ô đối với người dưới 16 tuổi dẫn đến nạn nhân tự sát.
Với hình phạt bổ sung "cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định" với thời hạn tối thiểu là 1 năm và tối đa là 5 năm theo quy định tại khoản 4 Điều 146 BLHS 2015.
4. Tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm (Điều 147 BLHS 2015)
* Dấu hiệu định Tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm
Người nào có hành vi dụ dỗ, lạm dụng tình dục trẻ em dưới 16 tuổi còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự ở tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm khi có đủ 4 yếu tố cấu thành tội phạm như sau:
- Về khách thể của tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm
- Xâm phạm đến quyền được tôn trọng và bảo vệ về danh dự, nhân phẩm của người dưới 16 tuổi.
- Đối tượng tác động của tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm là người dưới 16 tuổi có thể là nam hoặc nữ.
- Về mặt khách quan của tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm vì tội này có cấu thành hình thức nên chỉ cần có hành vi khách quan đã có thể cấu thành tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm. Với 1 trong 2 hành vi khách quan được hiểu như sau:
- Hành vi lôi kéo, dụ dỗ, lạm dụng, ép buộc người dưới 16 tuổi trình diễn khiêu dâm đó là hành vi người phạm tội sử dụng lời nói, cử chỉ, hành động để mua chuộc, hứa hẹn vật chất hay tinh thần để tác động tâm lý nạn nhân để nạn nhân thấy được những lợi ích có thể nhận được khi thực hiện hành vi khiêu dâm hoặc người phạm tội dùng hành động, lời nói như dọa đánh, công khai hành vi vi phạm của nạn nhân để ép buộc nạn nhân phải thực hiện hành vi khiêu dâm như bắt nạn nhân sử dụng động tác, cử chỉ để quyến rũ, lôi cuốn và khơi gợi tình dục của đối phương.
- Hành vi lôi kéo, dụ dỗ, lạm dụng, ép buộc người dưới 16 tuổi chứng kiến việc trình diễn khiêu dâm dưới mọi hình thức, người phạm tội sử dụng lời nói, cử chỉ, hành động để mua chuộc, hứa hẹn vật chất hay tinh thần để tác động tâm lý nạn nhân để nạn nhân thấy được những lợi ích có thể nhận được khi thực hiện hành vi khiêu dâm hoặc người phạm tội dùng hành động, lời nói như dọa đánh, công khai hành vi vi phạm của nạn nhân để ép buộc nạn nhân trực tiếp xem, nhìn thấy việc trình diễn khiêu dâm.
- Về chủ thể của tội này là người phạm tội phải là người từ đủ 18 tuổi trở lên và có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự.
- Về mặt chủ quan của tội này là người phạm tội thực hiện với lỗi cố ý. Vì khi thực hiện hành vi lôi kéo, dụ dỗ, ép buộc người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm, người phạm tội nhận thức được hành vi đó là trái pháp luật nhưng vẫn mong muốn thực hiện.
Với sự phát triển của công nghệ kỹ thuật số, trẻ em dễ bị dụ dỗ, lạm dụng, ép buộc tham gia biểu dẫn khiêu dâm, đóng phim khiêu dâm “biểu diễn tình dục qua mạng”… Đây là những hành vi nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự phát triển của trẻ em.
* Khung hình phạt của Tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm
Hình phạt của Tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm gồm khung hình phạt chính và hình phạt bổ sung.
Với hình phạt chính của tội sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm có 3 khung hình phạt, cụ thể:
- Khung hình phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm khi người nào từ đủ 18 tuổi trở lên mà lôi kéo, dụ dỗ, lạm dụng ép buộc người dưới 16 tuổi trình diễn khiêu dâm hoặc trực tiếp chứng kiến việc trình diễn khiêu dâm dưới mọi hình thức.
- Khung hình phạt từ 3 năm đến 7 năm khi có 1 trong các trường sau:
- Phạm tội có tổ chức;
- Phạm tội 02 lần trở lên;
- Đối với 02 người trở lên;
- Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;
- Có mục đích thương mại;
- Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;
- Tái phạm nguy hiểm.
- Khung hình phạt tù từ 07 năm đến 12 năm khi có 1 trong các trường hợp sau:
- Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
- Làm nạn nhân tự sát.
Với hình phạt bổ sung "cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định" với thời hạn tối thiểu là 1 năm và tối đa là 5 năm theo quy định tại khoản 4 Điều 147 BLHS 2015.
Việc Quan hệ với trẻ em từ đủ 16 tuổi đến 18 tuổi thì có phạm tội không? liệu có phạm tội hay không là một trong những câu hỏi mà các bậc phụ huynh có con trong độ tuổi này rất quan tâm. Nếu cả hai đều đủ 16 tuổi và tự nguyện thực hiện hành vi này sẽ không cấu thành trách nhiệm hình sự tuy nhiên nếu hành vi quan hệ tình dục nhằm mục đích bán dâm hoặc một trong hai bên không tự nguyện sẽ là cơ sở để cấu thành các tội xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người.
Xem thêm bài viết tại: Môi giới mại dâm: Phạt tù bao nhiêu năm đối với tội môi giới mại dâm?
Trên đây là phân tích của Luật Ánh Ngọc về "Quy định về tội dụ dỗ, lạm dụng tình dục với trẻ em dưới 18 tuổi". Như vậy, khi người nào có hành vi dụ dỗ, lạm dụng tình dục trẻ em dưới 18 tuổi thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với những tội trên. Quý khách hàng cần tư vấn hay hỗ trợ hãy liên hệ tới chúng tôi nhé!