1. Nội dung bản án sơ thẩm: Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy
Đây là vụ án có thật xảy ra ở tỉnh Ninh Bình, sau khi bản án sơ thẩm được ban hành, các bị cáo đã kháng cáo bản án về phần quyết định hình phạt, tại phiên tòa đã cung cấp thêm các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự khác mà tại phiên tòa sơ thẩm chưa đề cập đến. Chúng ta hãy cùng theo dõi vụ án này.
Vụ án này về tội Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy xảy ra tại quán Bar, khu đô thị Xuân Thành, thành phố Ninh Trực, tỉnh Ninh Bình. Luật Ánh Ngọc nhận được một vụ án mà người liên hệ đến chính là người nhà của hai bị cáo là Lê Minh Hằng (sinh 1990) và Phạm Thị Doanh (sinh 1983), theo đó người nhà đã đưa bản án đến và trình bày toàn bộ sự việc với Luật sư và muốn Luật sư giúp đỡ để kháng cáo toàn bộ bản án.
Nội dung vụ việc xảy ra như sau: Ngày 05/9/2022, Hằng được một nam thanh niên lạ cho 01 viên ma túy tổng hợp loại kẹo, hình tam giác, màu xám. Hằng chưa dùng mà cất vào túi, đến ngày 17/9/2022 khoảng 19 giờ, Hằng và Doanh ngồi uống bia tại khu vực hồ máy xay thuộc thành phố Ninh Trực, sau khi thanh toán thì Doanh thấy trong túi Hằng có viên ma túy nên hỏi là “còn à”, Hằng “ừ” rồi rủ Doanh lên Bar chơi, Doanh hiểu là Hằng rủ lên Bar sử dụng ma túy nên đã đồng ý. Sau đó hai người gọi xe taxi chở đến quán Bar ở số 30, đường Nguyễn Trãi, phố 4, phường Đồng Tâm, thành phố Ninh Trực, tỉnh Ninh Bình. Trước khi đến quán Bar, Hằng đã gọi cho Thành là nhân viên pha chế để đặt bàn và có nói trước là mình sẽ chơi đồ (ý là có sử dụng ma túy), Thành đồng ý. Khi Hằng và Doanh đến nơi, Bắc là người lái xe taxi thấy hai người vào bar nên ngỏ lời muốn chơi cùng và đã được đồng ý. Sau đó Hằng và Doanh vào trong quán Bar trước và được nhân viên dẫn đến bàn số 06 tầng 2 ngồi. Do đã dặn trước nên Thành đi đến chỗ Hằng lấy viên ma túy, cầm sang bàn số 07 mở nắp chai bò húc màu nâu ra uống một nửa rồi cho viên ma túy vào trong chai lắc đều lên rồi đưa cho Hằng, Hằng cầm uống sau đó đưa cho Doanh, Doanh biết là có mà túy nên đã uống và để lên bàn. Sau đó thấy nước còn ít, Hằng đã đổ thêm bia vào lắc lên rồi đổ ra một cốc để ở bàn, còn vỏ chai Hằng để xuống sàn chỗ mình ngồi. Đến khoảng 22 giờ 30 phút cùng này, Bắc đến quán và lên ngồi cùng bàn với Hằng và Doanh, Hằng đưa cốc bia vừa rót từ chai bò húc đưa cho Bắc uống. Bắc không biết gì đã uống và sau 10 phú thấy người lâng lâng nên đoán và quay sang hỏi hằng “có đồ à”, Hằng cười không nói gì. Đến khoảng 00 giờ 05 phút ngày 18/9/2022, tổ công tác Công an thành phố Nam Trực kiểm tra hành chính quán Bar này, tiến hành xét nghiệm nước tiểu bằng que thử thì xác định Hằng, Doanh, Bắc đều dương tính với ma túy kẹo (MDMA). Cơ quan công an cũng thu giữ thêm một chai thủy tinh dưới sàn nhà cạnh chỗ ngồi của Hằng, qua giám định dung dịch bên trong chai có dinh chất bột là chất ma túy MDMA.
Từ những chứng cứ thu thập được trong quá trình điều tra, cơ quan điều tra, Viện kiểm sát các định và truy tố bị can Hằng và Doanh phạm tội “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy” quy định tại khoản 1 Điều 255 Bộ Luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung 2017.
2. Chi tiết nội dung kháng cáo bản án
Thân nhân của bị cáo trình bày là muốn kháng cáo toàn bộ bản án, trong đó có phần quyết định tội danh và hình phạt. Sau khi nghiên cứu nội dung bản án, Luật sư Luật Ánh Ngọc đã tiến hành phân tích về tội “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy” để hai bên hiểu rõ hơn.
Theo đó, người nào thực hiện hành vi thuộc một trong các trường hợp: chỉ huy, phân công, điều hành các hoạt động đưa trái phép chất ma túy vào cơ thể người khác hoặc chỉ huy, phân công, điều hành việc chuẩn bị, cung cấp chất ma túy, địa điểm, phương tiện, dụng cụ dùng vào việc sử dụng trái phép chất ma túy, tìm người sử dụng chất ma túy thì được coi là hành vi tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy.
Mà hành vi của Hằng được coi là hành vi cung cấp chất ma túy, tìm địa điểm để sử dụng ma túy, rủ Doanh cùng sử dụng hơn nữa khi Bắc đến đã đưa cốc bia có chứa chất ma túy cho Bắc uống nên đã thỏa mãn trường hợp là “chuẩn bị, cung cấp chất ma túy, địa điểm sử dụng và tìm người sử dụng chất ma túy”.
Ngoài ra, những người thực hiện hành vi theo sự chỉ huy, phân công, điều hành của Hằng thì sẽ bị coi là đồng phạm về tội này, mà Doanh biết về kế hoạch của Hằng, lúc Bắc ngỏ ý muốn vào chơi cùng thì không từ chối và không nói cho Bắc biết là sẽ sử dụng chất ma túy.
Với những tình tiết này và các chứng cứ khác thì việc kháng cáo về tội danh sẽ khó được Tòa án đồng ý, vì hành vi của Hằng và Doanh đã thỏa mãn cấu thành tội phạm, không còn có tình tiết nào để đảm bảo kháng cáo sẽ được chấp thuận. Tuy nhiên, nếu hai người vẫn muốn kháng cáo toàn bộ bản án thì Luật sư vẫn sẽ hỗ trợ, hướng dẫn làm thủ tục kháng cáo.
Còn phần kháng cáo về quyết định hình phạt, trường hợp này có thể kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, để làm được điều đó cần phải thu thập thêm các chứng cứ là các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Quá trình nghiên cứu, chúng tôi biết được rằng chị Doanh có hoàn cảnh rất khó khăn, vì đã ly hôn với chồng nên hiện tại chị còn hai con nhỏ tuổi học sinh đang gửi ở bên nhà ông bà ngoại, hàng tháng chị đều gửi tiền sinh hoạt phí về cho con, mà ông bà ngoại nay đã cao tuổi nên sẽ khó mà chăm sóc được cho hai đứa trong thời gian bị cáo chấp hành án tù vì vậy có thể sẽ được xem xét là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự tại khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự, tuy nhiên phải cung cấp được các tài liệu, giấy tờ để chứng minh. Do đó, đã yêu cầu chị Doanh cung cấp quyết định công nhận thuận tình ly hôn của Tòa án, giấy khai sinh của hai con, xác nhận của chính quyền địa phương về hoàn cảnh gia đình có khó khăn của mình.
Còn với chị Hằng, cũng đã ly hôn chồng, mới sinh con được 27 ngày, là mẹ đơn thân, có ông nội là liệt sỹ, đã nộp đầy đủ án phí sơ thẩm, và đây cũng có thể là các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự 2015. Khi này phải cung cấp được cho Tòa Quyết định công nhận thuận tình ly hôn của Tòa án, giấy khai sinh của con, giấy chứng nhận liệt sỹ, xác nhận của địa phương về hoàn cảnh khó khăn của gia đình và biên lai thu tiền án phí. Trường hợp của Hằng, sau khi xét xử phúc thẩm có thể làm đơn xin hoãn chấp hành án do con còn quá nhỏ, về sau có bản án phúc thẩm, Luật Ánh Ngọc sẽ hướng dẫn sau.
Tại phiên tòa phúc thẩm, Hội đồng xét xử tiến hành xét hỏi các bị cáo về nội dung vụ án, nội dung kháng cáo. Khi này Luật sư bào chữa cho chị Hằng và chị Doanh cũng đã lần lượt cung cấp thêm các tài liệu, chứng cứ liên quan đã thu thập được để chứng minh có tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự 2015. Đồng thời, trước khi phiên tòa diễn ra, chúng tôi cũng đã trao đổi với các bị cáo là trường hợp này chỉ có thể thừa nhận hành vi phạm tội, thể hiện thái độ ăn năn, hối lỗi và muốn sửa sai của mình, đồng thời cũng phải trình bày nhiều về sự khó khăn của gia đình thì khả năng cao mới được Tòa án chấp thuận, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự từ đó giảm nhẹ mức hình phạt xuống thấp hơn so với mức trong bản án hình sự sơ thẩm.
Sau khi Luật sư Luật Ánh Ngọc cung cấp bổ sung thêm chứng cứ và trình bày những gì mình đã chuẩn bị và thể hiện quan điểm rằng bị cáo phải được giảm nhẹ mức án, kết thúc phần tranh tụng, Kiểm sát viên đã phát biểu quan điểm của Viện kiểm sát về việc giải quyết vụ án như sau: Đề nghị Tòa án chấp nhận một phần kháng cáo của các bị cáo Hằng và Doanh, sửa bản án hình sự sơ thẩm theo hướng giảm nhẹ mức hình phạt tù đối với các bị cáo. Bị cáo Hằng là 01 năm 06 tháng tù, bị cáo Doanh là 02 năm tù.
Kết thúc tranh luận, Tòa án nhận định và quyết định chấp nhận kháng cáo về hình phạt, chấp nhận các tình tiết mà Luật sư cung cấp thêm là các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017. Nhận thấy tại phiên tòa phúc thẩm, cả hai bị cáo đều thừa nhận hành vi phạm tội của mình như trong bản án hình sự sơ thẩm, cả hai đều đã ly hôn và nuôi con nhỏ, hoàn cảnh gia đình khó khăn, đã nộp án phí hình sự sơ thẩm, khai báo thành khẩn, thể hiện thái độ ăn năn hối cái. Đây là các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự mới xuất hiện tại cấp phúc thẩm được quy định tại khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự, cần được xem xét giảm nhẹ cho bị cáo. Trong vụ án này, nguồn gốc ma túy các bị cáo sử dụng là của Hằng được người khác cho, nhưng Hằng không sử dụng mà giữ lại trong thời gian dài, sau đó đưa cho Doanh, khi Hằng rủ Doanh đi sử dụng thì Doanh đã chủ động gọi taxi đến đón nên vai trò của hai bị cáo là ngang nhau, cần xử phạt mức hình phạt ngang nhau. Nhưng do Hằng là người chưa có tiền án, tiền sự, có nhiều tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, mới sinh con được 27 ngày, sức khỏe yếu nên cần căn cứ khoản 1 Điều 54 Bộ luạt hình sự để giảm nhẹ hình phạt. Vì vậy, tòa án đã quyết định:
- Chấp nhận kháng cáo của các bị cáo, sửa bản án hình sự sơ thẩm về phần hình phạt tù đối với các bị cáo như sau: Xử phạt bị cáo Doanh 02 năm tù, bị cáo Hằng 01 năm 06 tháng tù cùng về tội “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy”, thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày các bị cáo bị bắt đi thi hành án. Còn các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết hạn kháng cáo, kháng nghị. Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án là 15/9/2023.
Trên đây là toàn bộ nội dung vụ án phúc thẩm hình sự về tội “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy”, Ma túy là chất thuộc độc quyền quản lý của Nhà nước, vì vậy mọi hành vi tàng trữ, mua bán,…liên quan đến ma túy đều là hành vi trái pháp luật có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên hình phạt sẽ khác nhau, Tòa án sẽ quyết định hình phạt căn cứ vào quy định của luật, tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội; các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự; nhân thân người phạm tội. Bởi vậy, quá trình bào chữa bảo về quyền, lợi ích cho bị cáo cần phải xem xét toàn diện, thu thập đầy đủ những tài liệu, chứng cứ liên quan để có thể bảo vệ tối đa quyền, lợi ích hợp pháp của bị cáo.
Luật Ánh Ngọc cung cấp các dịch vụ hỗ trợ về pháp lý, nếu Quý đọc giả có nhu cầu vui lòng liên hệ đến với chúng tôi để nhận được tư vấn, hỗ trợ từ đội ngũ luật sư có nhiều năm kinh nghiệm giai quyết.