1. Hoạt động khuyến mại
1.1. Thế nào là hoạt động khuyến mại?
Khuyến mại là một trong những hoạt đồng xúc tiến thương mại nhằm thúc đẩy, tìm kiếm cơ hội mua bán hàng hoá và cung ứng dịch vụ. Theo quy định của pháp luật, hoạt động khuyến mại bao gồm cả chương trình khuyến mại mang tính may rủi (thường được thực hiện bằng cách tặng quà, tri ân khách hàng), chương trình khuyến mại bằng việc giảm giá, khuyến mại đặc biệt, quà tặng kèm sản phẩm và các hình thức khác.
Hoạt động khuyến mại (hay còn gọi là chiến dịch khuyến mại) là một trong những hoạt động quan trọng trong chiến lược marketing của các doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc thực hiện hoạt động khuyến mại phải được tuân thủ nghiêm ngặt quy định của pháp luật để đảm bảo tính chính đáng, công bằng và bảo vệ quyền lợi của khách hàng. Trước khi thực hiện tất cả các hoạt động khuyến mại, doanh nghiệp cần phải đăng ký với cơ quan quản lý thị trường có thẩm quyền. Thủ tục đăng ký sẽ bao gồm thời gian và đơn giá áp dụng cho chương trình, phạm vi đối tượng khuyến mại, hình thức khuyến mại và nhiều thông tin khác.
Các doanh nghiệp cần lưu ý rằng, nếu không tuân thủ quy định pháp luật thì việc thực hiện hoạt động khuyến mại có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Chẳng hạn, tình trạng hàng giả, hàng nhái sẽ xuất hiện khi các nhà sản xuất lợi dụng cơ hội của các cuộc khuyến mại để tiếp cận khách hàng với sản phẩm chất lượng kém hoặc hàng giả, hàng nhái.
Do đó, việc thực hiện hoạt động khuyến mại theo quy định của pháp luật là rất quan trọng. Nếu doanh nghiệp muốn thu hút khách hàng và tối đa hóa lợi nhuận của mình, thì việc đối phó với pháp luật và đảm bảo sự tách biệt với hàng giả, hàng nhái là điều vô cùng cần thiết.
Thương nhân chỉ được thực hiện khuyến mại là thương nhân thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Thương nhân trực tiếp khuyến mại hàng hóa, dịch vụ mà mình kinh doanh;
- Thương nhân kinh doanh dịch vụ khuyến mại thực hiện khuyến mại cho hàng hóa, dịch vụ của thương nhân khác theo thỏa thuận với thương nhân đó.
1.2. Nguyên tắc thực hiện khuyến mại
Khuyến mại là một trong những công cụ quan trọng trong kinh doanh để thu hút khách hàng và khuyến khích họ mua hàng. Tuy nhiên, việc thực hiện chương trình khuyến mại cần phải tuân thủ những nguyên tắc sau đây:
- Thực hiện hợp pháp: Chương trình khuyến mại phải được thực hiện theo quy định pháp luật, không vi phạm các quy định về kinh doanh, quảng cáo, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và các quy định liên quan khác.
- Trung thực, công khai, minh bạch: Thương nhân thực hiện chương trình khuyến mại cần đảm bảo tính trung thực, công khai và minh bạch của chương trình. Những thông tin liên quan đến khuyến mại cần phải được công bố rõ ràng, dễ hiểu và chính xác để người tiêu dùng có thể hiểu rõ và đưa ra sự lựa chọn phù hợp.
- Bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người tiêu dùng và các thương nhân: Việc thực hiện chương trình khuyến mại phải đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng, các thương nhân, tổ chức hoặc cá nhân khác. Thương nhân thực hiện chương trình khuyến mại cần bảo đảm những điều kiện thuận lợi cho khách hàng trúng thưởng nhận giải thưởng và có nghĩa vụ giải quyết các khiếu nại (nếu có) liên quan đến chương trình khuyến mại.
- Bảo đảm chất lượng hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại: Thương nhân thực hiện khuyến mại có trách nhiệm bảo đảm về chất lượng hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại và hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại.
- Không đưa ra điều kiện để khách hàng được hưởng khuyến mại: Việc thực hiện chương trình khuyến mại không được áp đặt điều kiện để khách hàng được hưởng khuyến mại là phải từ bỏ, từ chối hoặc đổi hàng hóa, dịch vụ của thương nhân, tổ chức khác.
- Không sử dụng kết quả xổ số để làm kết quả xác định trúng thưởng: Trong các chương trình khuyến mại, không được sử dụng kết quả xổ số để làm kết quả xác định trúng thưởng. Ngoài ra, chương trình khuyến mại không được sử dụng để so sánh trực tiếp hàng hóa, dịch vụ của mình với hàng hóa, dịch vụ của thương nhân, tổ chức hoặc cá nhân khác.
- Có sự chấp thuận của cơ quan quản lý nhà nước về thương mại: Một số hình thức khuyến mại khác cần được cơ quan quản lý nhà nước về thương mại chấp thuận trước khi thực hiện. Việc thực hiện chương trình khuyến mại theo các hình thức này cần đảm bảo tính hợp pháp, trung thực và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Trên đây là những nguyên tắc quan trọng cần phải tuân thủ khi thực hiện chương trình khuyến mại. Việc thực hiện khuyến mại đúng công khai, trung thực sẽ giúp thương hiệu được khách hàng tin tưởng, hỗ trợ cho việc phát triển bền vững của doanh nghiệp.
2. Chương trình khuyến mại mang tính may rủi
Chương trình khuyến mại mang tính may rủi là một hình thức khuyến mại được thực hiện bằng cách tổ chức các chương trình có tính may rủi để khách hàng mua hàng hoặc sử dụng dịch vụ của thương nhân. Tuy nhiên, để đảm bảo tính minh bạch, công khai và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, việc thực hiện chương trình khuyến mại mang tính may rủi cần phải tuân thủ các quy định sau đây:
- Xác định trúng thưởng phải được công khai: Việc xác định trúng thưởng trong chương trình khuyến mại mang tính may rủi phải được tổ chức công khai, theo thể lệ đã công bố và phải được lập thành biên bản. Thông tin về kết quả trúng thưởng cần được công bố rõ ràng và đầy đủ để người tiêu dùng có thông tin để kiểm tra và bảo vệ quyền lợi của mình.
- Bằng chứng xác định trúng thưởng phải đảm bảo tính minh bạch và công khai: Bằng chứng xác định trúng thưởng của chương trình khuyến mại mang tính may rủi phải đảm bảo tính minh bạch và công khai. Bằng chứng này được thể hiện dưới dạng vật chất hoặc thông điệp dữ liệu phải có giá trị tương đương để làm căn cứ cho việc xác định trúng thưởng qua cách thức ngẫu nhiên và không được sử dụng kết quả xổ số để làm kết quả xác định trúng thưởng.
- Trích 50% giá trị giải thưởng vào ngân sách nhà nước: Nếu không có người trúng thưởng, thương nhân thực hiện chương trình khuyến mại mang tính may rủi phải trích 50% giá trị giải thưởng đã công bố vào ngân sách nhà nước. Việc này đảm bảo tính minh bạch, công khai và đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng.
- Thực hiện bằng chứng xác định trúng thưởng kèm theo hàng hóa: Nếu bằng chứng xác định trúng thưởng được phát hành kèm theo hàng hóa, thương nhân thực hiện khuyến mại phải thông báo về thời gian và địa điểm thực hiện việc phát hành kèm bằng chứng xác định trúng thưởng vào hàng hoá cho Sở Công Thương nơi thực hiện việc phát hành kèm bằng chứng xác định trúng thưởng vào hàng hóa trước khi thực hiện.
Chương trình khuyến mại mang tính may rủi là hình thức khuyến mại rất được ưa chuộng, tuy nhiên, để đảm bảo tính chính xác, công khai và minh bạch của việc xác định trúng thưởng và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, việc thực hiện chương trình khuyến mại mang tính may rủi cần phải tuân thủ các quy định pháp luật và các nguyên tắc đảm bảo tính trung thực, công khai và minh bạch của chương trình.
3. Đăng ký hoạt động khuyến mại
Thương nhân thực hiện thủ tục hành chính đăng ký hoạt động khuyến mại và phải được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền xác nhận trước khi thực hiện chương trình khuyến mại theo hình thức quy định.
Cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền xác nhận đăng ký hoạt động khuyến mại bao gồm:
- Sở Công Thương đối với chương trình khuyến mại mang tính may rủi thực hiện trên địa bàn một tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương;
- Bộ Công Thương đối với chương trình khuyến mại mang tính may rủi thực hiện trên địa bàn từ 2 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trở lên và chương trình khuyến mại theo các hình thức khác.
Các cách thức đăng kýhoạt động khuyến mại:
- Đăng ký qua đường bưu điện đến cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền;
- Đăng ký trực tiếp tại trụ sở cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền;
- Sử dụng hệ thống dịch vụ công trực tuyến do cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cung cấp.
Hồ sơ đăng ký thực hiện chương trình khuyến mại bao gồm:
(1) 01 Đăng ký thực hiện chương trình khuyến mại;;
(2) 01 Thể lệ chương trình khuyến mại;
(3) Mẫu bằng chứng xác định trúng thưởng hoặc mô tả chi tiết về bằng chứng xác định trúng thưởng;
(4) 01 Bản sao không cần chứng thực giấy tờ về chất lượng của hàng hóa khuyến mại theo quy định của pháp luật.
Nội dung đăng ký thực hiện khuyến mại bao gồm:
- Tên thương nhân thực hiện khuyến mại;
- Tên chương trình khuyến mại;
- Địa bàn thực hiện khuyến mại (các tỉnh, thành phố nơi thương nhân thực hiện khuyến mại);
- Hình thức khuyến mại;
- Hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại;
- Hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại (giải thưởng, quà tặng);
- Thời gian thực hiện khuyến mại;
- Khách hàng của chương trình khuyến mại (đối tượng hưởng khuyến mại);
- Cơ cấu giải thưởng và tổng giá trị giải thưởng của chương trình khuyến mại;
- Nội dung chi tiết chương trình khuyến mại (thể lệ chương trình khuyến mại);
- Trường hợp nhiều thương nhân cùng phối hợp thực hiện chương trình khuyến mại thì nội dung đăng ký phải nêu rõ tên của các thương nhân cùng thực hiện, nội dung tham gia cụ thể và trách nhiệm cụ thể của từng thương nhân tham gia thực hiện trong chương trình.
Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ (căn cứ theo ngày nhận ghi trên vận đơn bưu điện hoặc các hình thức có giá trị tương đương trong trường hợp gửi qua đường bưu điện, căn cứ theo ngày ghi trên giấy tiếp nhận hồ sơ trong trường hợp nộp trực tiếp hoặc căn cứ theo ngày ghi nhận trên hệ thống trong trường hợp nộp qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến), cơ quan quản lý nhà nước về thương mại có thẩm quyền xem xét, trả lời xác nhận hoặc không xác nhận việc đăng ký thực hiện chương trình khuyến mại của thương nhân; trong trường hợp không xác nhận, phải nêu rõ lý do theo quy định của pháp luật.
Trường hợp Bộ Công Thương là cơ quan xác nhận đăng ký thực hiện chương trình khuyến mại, Bộ Công Thương cung cấp cho Sở Công Thương nơi thương nhân tổ chức khuyến mại nội dung chương trình đã được xác nhận để phối hợp quản lý.
Thông tin về chương trình khuyến mại mà thương nhân đã đăng ký và được xác nhận phải được cơ quan quản lý nhà nước công khai bằng các hình thức phù hợp (văn bản, trang tin điện tử hoặc các hình thức khác có tác dụng tương đương) và không sớm hơn thời gian bắt đầu của chương trình khuyến mại.
4. Đăng ký sửa đổi, bổ sung nội dung chương trình khuyến mại
Trường hợp sửa đổi, bổ sung nội dung chương trình khuyến mại đã được xác nhận đăng ký trước đó, thương nhân trước khi sửa đổi, bổ sung phải thực hiện thủ tục hành chính đăng ký sửa đổi, bổ sung nội dung chương trình khuyến mại đến cơ quan quản lý nhà nước nơi đã đăng ký.
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Hồ sơ đăng ký sửa đổi, bổ sung bao gồm 01 văn bản thực hiện theo Mẫu số 06 Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định 81/2018/NĐ-CP.
Thương nhân được lựa chọn một trong các cách thức đăng ký sau:
- Qua đường bưu điện đến cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền;
- Trực tiếp tại trụ sở cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền;
- Sử dụng hệ thống dịch vụ công trực tuyến do cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cung cấp.
Bước 2: Cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận, xem xét hồ sơ và trả kết quả
Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ (căn cứ theo ngày nhận ghi trên vận đơn bưu điện hoặc các hình thức có giá trị tương đương trong trường hợp gửi qua đường bưu điện, căn cứ theo ngày ghi trên giấy tiếp nhận hồ sơ trong trường hợp nộp trực tiếp hoặc căn cứ theo ngày ghi nhận trên hệ thống trong trường hợp nộp qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến), cơ quan quản lý nhà nước về thương mại có thẩm quyền xem xét, trả lời xác nhận hoặc không xác nhận việc đăng ký sửa đổi, bổ sung nội dung chương trình khuyến mại của thương nhân; trong trường hợp không xác nhận, phải nêu rõ lý do theo quy định của pháp luật.
Trường hợp Bộ Công Thương là cơ quan xác nhận đăng ký sửa đổi, bổ sung nội dung chương trình khuyến mại, Bộ Công Thương cung cấp cho Sở Công Thương nơi thương nhân tổ chức khuyến mại nội dung chương trình đã được xác nhận sửa đổi, bổ sung để phối hợp quản lý.
Lưu ý: Việc sửa đổi, bổ sung nội dung chương trình khuyến mại phải đảm bảo không ảnh hưởng đến quyền lợi của các khách hàng đã tham gia chương trình trước khi chương trình được sửa đổi, bổ sung nội dung.
5. Công bố kết quả, trao thưởng và báo cáo kết quả thực hiện chương trình khuyến mại
5.1. Quy định pháp luật về công bố kết quả, trao thưởng và báo cáo kết quả thực hiện chương trình khuyến mại như thế nào?
Việc thực hiện chương trình khuyến mại mang tính may rủi và các hình thức khuyến mại khác cần phải tuân thủ quy định pháp luật về công bố kết quả, trao thưởng và báo cáo kết quả thực hiện chương trình khuyến mại. Điều này đảm bảo tính minh bạch, công khai và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng cũng như xây dựng sự tin tưởng của khách hàng đối với thương hiệu của doanh nghiệp.
+ Thời hạn công bố kết quả, trao thưởng: Thời hạn công bố kết quả trúng thưởng và trao giải thưởng của chương trình khuyến mại không được vượt quá 45 ngày kể từ ngày kết thúc thời gian thực hiện khuyến mại.
+ Báo cáo kết quả thực hiện chương trình khuyến mại: Trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày hết thời hạn trao giải thưởng của chương trình khuyến mại theo hình thức quy định, thương nhân thực hiện chương trình khuyến mại phải có văn bản báo cáo cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về kết quả thực hiện chương trình khuyến mại. Nếu phải trích nộp 50% giá trị giải thưởng không có người trúng thưởng vào ngân sách nhà nước, thương nhân có trách nhiệm nộp Khoản tiền 50% giá trị đã công bố của giải thưởng không có người trúng thưởng của chương trình khuyến mại theo quyết định. Thuộc cơ quan quản lý nhà nước có trách nhiệm ra quyết định thu nộp Khoản tiền đã trích xuất 50% giá trị giải thưởng không có người trúng thưởng của chương trình khuyến mại.
+ Báo cáo kết quả trên website của thương nhân: Thương nhân thực hiện chương trình khuyến mại cần thông báo công khai thông tin về kết quả thực hiện khuyến mại trên website của thương nhân (nếu có website).
+ Ngoài ra, các hình thức khác của chương trình khuyến mại có quy định riêng về báo cáo kết quả, trao thưởng và thông tin công khai.
Tóm lại, việc thực hiện chương trình khuyến mại cần tuân thủ quy định pháp luật về công bố kết quả, trao thưởng và báo cáo kết quả thực hiện chương trình. Tính minh bạch, công khai và đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng là yếu tố quan trọng để đánh giá tính chuyên nghiệp của doanh nghiệp và xây dựng sự tin tưởng của khách hàng.
5.2. Vi phạm về việc hoạt động khuyến mại đối với chương trình khuyến mại mang tính may rủi bị xử phạt như thế nào?
Các hoạt động khuyến mại có tính chất may rủi là một phương tiện quảng cáo rất phổ biến trong lĩnh vực kinh doanh hiện nay. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng và tạo sự minh bạch cho quá trình kinh doanh, luật pháp quy định một số điều kiện và ràng buộc mà các doanh nghiệp phải tuân thủ. Việc không tuân thủ quy định pháp luật về khuyến mại may rủi sẽ bị xử phạt tùy theo mức độ vi phạm. Đối với một số trường hợp vi phạm, các doanh nghiệp sẽ bị xử phạt tiền và/hoặc thu hồi giấy phép kinh doanh theo quy định của pháp luật. Việc xử phạt giúp đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng và đưa ra một sự cảnh báo đến các doanh nghiệp về việc tuân thủ quy định pháp luật trong kinh doanh khuyến mại may rủi.
- Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối và buộc hủy bỏ kết quả đã mở thưởng và tổ chức mở thưởng lại đối với hành vi vi phạm sau:
- Không tổ chức công khai việc mở thưởng chương trình khuyến mại mang tính may rủi hoặc tổ chức mở thưởng chương trình khuyến mại mang tính may rủi mà không có sự chứng kiến của khách hàng hoặc không lập thành biên bản việc tổ chức mở thưởng;
- Không thông báo cho cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về thời gian, địa điểm thực hiện việc phát hành kèm bằng chứng xác định trúng thưởng vào hàng hóa trước khi thực hiện việc phát hành bằng chứng xác định trúng thưởng khi thực hiện chương trình khuyến mại mang tính may rủi mà bằng chứng xác định trúng thưởng được phát hành kèm theo hàng hóa;
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi không thực hiện hoặc thực hiện không đúng quy định về việc trích nộp 50% giá trị giải thưởng không có người trúng thưởng đã công bố vào ngân sách nhà nước trong trường hợp thực hiện chương trình khuyến mại mang tính may rủi;
Hãy liên hệ ngay với Luật Ánh Ngọc qua email: lienhe@luatanhngoc.vn hoặc điện thoại: 0878.548.558 nếu có bất kì thắc mắc nào liên quan đến đăng ký hoạt động khuyến mại đối với chương trình khuyến mại mang tính may rủi và chương trình khuyến mại theo các hình thức khác hoặc các vấn đề pháp lý khác để được tư vấn, giải đáp nhanh chóng. Cảm ơn quý khách hàng đã quan tâm theo dõi bài viết của Luật Ánh Ngọc.