Lợi ích của việc xóa án tích đối với người dưới 18 tuổi
Mặc dù người dưới 18 chưa có đầy đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự như người từ 18 tuổi trở lên nhưng trên thực tế có không ít trường hợp họ phạm tội và bị kết án bằng những hình phạt khác nhau. Cụ thể, Điều 12 Bộ luật Hình sự quy định:
- Người từ đủ 16 đến 18 tuổi phải chịu trách nhiệm về mọi hành vi phạm tội mà mình đã thực hiện;
- Người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm về tội phạm rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng như giết người, cố ý gây thương tích, hiếp dâm, cưỡng dâm,...
- Người dưới 14 tuổi không phải chịu trách nhiệm hình sự.
Từ quy định trên ta có thể thấy, những người trong độ tuổi đang học cấp 2, cấp 3 vẫn có thể trở thành tội phạm và bị kết án. Nhưng sau khi chấp hành bản án xong, họ vẫn còn tương lai rất dài phía trước. Việc mang trên mình một bản án có thể khiến họ và gia đình bị xã hội kỳ thị, ảnh hưởng đến con đường học vấn và thậm chí là việc mưu sinh sau này.
Để giúp cho người dưới 18 tuổi vượt qua mặc cảm tội lỗi, tiếp tục xây dựng cuộc sống mới sau khi chấp hành xong bản án, Bộ luật Hình sự 2015 đã đặt ra chế định xóa án tích. Theo đó, sau khi được xóa án tích, người dưới 18 tuổi sẽ được xem như là chưa từng bị kết án. Đồng nghĩa với việc không còn bản án nào theo họ trong suốt cuộc đời về sau. Họ có thể tái hòa nhập với cộng đồng, yên tâm học tập, lao động, xây dựng cuộc sống mà không bị kỳ thị hay hạn chế.
Quy định về Xóa án tích đối với người dưới 18 tuổi phạm tội
Mặc dù Bộ luật Hình sự 2015 có những quy định về xóa án tích tại Điều 69 đến Điều 70, nhưng người dưới 18 tuổi là chủ thể đặc biệt. Họ dễ bị tổn thương và cần nhiều sự bảo vệ hơn người trưởng thành. Do đó, Luật Tư pháp người chưa thành niên đã có quy định riêng về việc xóa án tích cho họ tại Điều 127. Cụ thể:
Người chưa thành niên bị kết án được coi là không có án tích, nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi;
- Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi bị kết án về tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng hoặc tội phạm rất nghiêm trọng do vô ý.
Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi bị kết án về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng đương nhiên được xóa án tích nếu người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn sau đây:
- 03 tháng trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù nhưng được hưởng án treo;
- 06 tháng trong trường hợp bị phạt tù đến 05 năm;
- 01 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm;
- 02 năm trong trường hợp bị phạt tù trên 15 năm.
Thời hạn nêu trên được bắt đầu từ khi người bị kết án chấp hành xong hình phạt hoặc hết thời gian thử thách án treo hoặc từ khi hết thời hiệu thi hành bản án.
Ta có thể thấy, quy định về xóa án tích của người dưới 18 tuổi có nhiều thuận lợi hơn người đã đủ 18 tuổi trở lên. Nếu dưới 16 tuổi, họ được coi là không có án tích dù phạm bất kỳ tội gì. Và nếu từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, họ phải mang án tích trong khoảng thời gian gần như chỉ bằng một nửa người trưởng thành và chỉ có án tích khi phạm tội rất nghiêm trọng do cố ý hoặc đặc biệt nghiêm trọng.
Đây là quy định tiến bộ, nhằm bảo vệ người dưới 18 tuổi - những người chưa phát triển toàn diện về cả thể chất lẫn tinh thần, giúp họ tiếp tục hướng về tương lai phía trước mà không bị quá khứ cản đường.
Thủ tục Xóa án tích đối với người dưới 18 tuổi
Xóa án tích đối với người dưới 18 tuổi - Khi đương nhiên được xóa án tích, người dưới 18 tuổi không cần phải làm thủ tục gì mà vẫn được xóa án tích. Tuy nhiên, để có thể tái hòa nhập cộng đồng một cách dễ dàng, người dưới 18 tuổi phải nộp hồ sơ yêu cầu xác nhận xóa án tích nếu người đó muốn có giấy tờ chứng minh đã được xóa án tích.
Họ có thể gửi hồ sơ đến cơ quan quản lý lý lịch tư pháp để xin Phiếu lý lịch tư pháp số 1 hoặc số 2 với nội dung: “Không có án tích”. Hồ sơ gồm:
Hồ sơ được nộp đến một trong các địa chỉ là Sở Tư pháp tỉnh/thành phố nơi người đó cư trú hoặc từng cư trú, hoặc Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia – Bộ Tư pháp, nếu người đó là công dân Việt Nam đang ở nước ngoài hoặc người nước ngoài đã từng cư trú tại Việt Nam.
Người phạm tội dưới 18 tuổi nhưng khi kết án đã đủ 18 tuổi, áp dụng quy định nào để xóa án tích?
Trong thực tiễn, đã xảy ra trường hợp đối tượng thực hiện hành vi phạm tội khi chưa đủ 18 tuổi nhưng vào thời điểm tuyên án đã đủ 18 tuổi. Có thể là vì khi thực hiện tội phạm, người đó chưa đủ mười 18 tuổi nhưng đến khi người đó đủ 18 tuổi mới bị phát hiện và bị đưa ra xét xử. Hoặc thời gian xét xử kéo dài lâu, dẫn đến khi bị kết án, người này đủ 18 tuổi.
Vấn đề đặt ra là trường hợp này có được áp dụng quy định tại Luật Tư pháp người chưa thành niên không hay phải áp dụng chế định xóa án tích chung được quy định tại Bộ luật Hình sự. Hiện nay vẫn chưa có văn bản quy định về vấn đề này, vì vậy, câu trả lời chỉ dựa trên nguyên tắc xét xử chung của Tòa án và quan điểm nghiên cứu.
Cụ thể, về nguyên tắc, những quy định về người chưa thành niên phạm tội được áp dụng cho những người phạm tội trong thời điểm họ chưa đủ 18 tuổi. Do đó, dù khi bị kết án người đó đã trên mười 18 tuổi nhưng khi phạm tội người đó dưới 18 tuổi thì vẫn được áp dụng Điều 127 của Luật Tư pháp người chưa thành niên để xóa án tích.
Mặt khác, theo nguyên tắc có lợi cho bị can, bị cáo, trường hợp nêu trên cũng cần được áp dụng chế định chưa thành niên, trong đó có quy định về xóa án tích.
Ai có thể hỗ trợ làm thủ tục Xóa án tích đối với người dưới 18 tuổi?
Theo quy định tại Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015, người chưa đủ 18 tuổi được xác định là người chưa thành niên, chưa có đầy đủ năng lực hành vi dân sự.
Do đó, khi thực hiện các thủ tục pháp lý như yêu cầu xóa án tích thì cần phải thông qua người đại diện để đảm bảo tính hợp pháp và bảo vệ quyền lợi của người chưa thành niên.Căn cứ vào Điều 136 Bộ luật Dân sự 2015, người đại diện theo pháp luật của người chưa thành niên bao gồm:
- Cha hoặc mẹ của người đó;
- Người giám hộ trong trường hợp không có cha mẹ hoặc cha mẹ mất năng lực hành vi dân sự;
- Người được Tòa án chỉ định làm đại diện hợp pháp.
Ngoài ra, theo Điều 138 Bộ luật Dân sự 2015, người đại diện theo pháp luật cũng có thể ủy quyền cho người khác thay mặt mình thực hiện thủ tục. Người đại diện theo ủy quyền trong trường hợp này có thể là luật sư hoặc tổ chức cung cấp dịch vụ pháp lý uy tín, giúp chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, làm việc với cơ quan có thẩm quyền, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người chưa thành niên.
Việc có người đại diện không chỉ là yêu cầu pháp lý, mà còn là biện pháp cần thiết để đảm bảo người chưa thành niên không gặp khó khăn trong việc tiếp cận thủ tục pháp lý, nhất là trong các vấn đề có tính chuyên môn như xác nhận đã được xóa án tích.
Xóa án tích trọn gói, tư vấn nhiệt tình | Luật Ánh Ngọc
Luật Ánh Ngọc – đơn vị uy tín, tận tâm và trách nhiệm trong lĩnh vực pháp lý, cung cấp dịch vụ xóa án tích trọn gói cho cá nhân trên toàn quốc. Chúng tôi thay mặt khách hàng với tư cách người đại diện theo ủy quyền, thực hiện toàn bộ thủ tục từ tư vấn, soạn hồ sơ đến làm việc với cơ quan nhà nước.
- Tư vấn điều kiện xóa án tích: Chúng tôi sẽ kiểm tra chi tiết bản án, thời gian chấp hành hình phạt, tình trạng thi hành các nghĩa vụ liên quan và xác định chính xác trường hợp của khách hàng thuộc diện đương nhiên xóa án tích hay cần xin quyết định của Tòa án.
- Soạn hồ sơ xin xóa án tích: Luật sư sẽ thay mặt khách hàng chuẩn bị đầy đủ các loại giấy tờ cần thiết như đơn yêu cầu xóa án tích, bản sao bản án, giấy xác nhận chấp hành xong hình phạt tù, giấy tờ chứng minh không vi phạm pháp luật trong thời gian quy định…
- Hỗ trợ làm Lý lịch tư pháp: Chúng tôi tư vấn loại phiếu lý lịch phù hợp (số 1 hoặc số 2), hướng dẫn kê khai thông tin, soạn thảo văn bản liên quan, hỗ trợ thu thập hồ sơ và thực hiện thủ tục xin cấp Phiếu lý lịch tư pháp tại cơ quan có thẩm quyền nếu được ủy quyền.
- Đại diện làm việc với cơ quan có thẩm quyền: Chúng tôi sẽ thay mặt khách hàng nộp hồ sơ tại Tòa án hoặc cơ quan chức năng tương ứng, theo dõi tiến độ giải quyết và phản hồi kịp thời khi có yêu cầu bổ sung hồ sơ hoặc tài liệu.
- Bảo mật thông tin, theo sát hồ sơ đến khi có kết quả: Mọi thông tin cá nhân và tài liệu của khách hàng đều được bảo mật tuyệt đối. Chúng tôi cam kết đồng hành cùng khách hàng cho đến khi thủ tục xóa án tích hoàn tất và có kết quả chính thức.
Với phương châm “Hiểu đúng luật – Làm đúng cách – Bảo vệ đúng quyền”, Luật Ánh Ngọc cam kết đồng hành cùng khách hàng, giúp thủ tục xóa án tích trở nên đơn giản, nhanh chóng và an toàn về pháp lý.
Liên hệ ngay với Luật Ánh Ngọc để được tư vấn miễn phí và sử dụng dịch vụ trọn gói – không phát sinh chi phí bất ngờ.
Tóm lại, việc Xóa án tích đối với người dưới 18 tuổi là việc cấp thiết khi họ đã chấp hành xong bản án, nhằm bảo vệ họ cũng như giúp đỡ họ tiếp tục yên tâm học tập và lao động. Do đó, người đại diện của người dưới 18 tuổi nên làm hồ sơ để xin cấp Phiếu lý lịch tư pháp càng sớm càng tốt hoặc liên hệ với những văn phòng luật sư uy tín để được hỗ trợ. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết của Luật Ánh Ngọc!
