[2025] Quy định thời hạn xóa án tích chi tiết từng trường hợp

Thời hạn xóa án tích cho từng trường hợp | Cụ thể đối tượng, trường hợp áp dụng

Chế định xóa án tích được đưa ra để khuyến khích người phạm tội chấp hành nghiêm bản án và tuân thủ pháp luật sau khi chấp hành. Tuy nhiên, nhằm thể hiện sự răn đe của pháp luật cũng như thể hiện sự phân tách rạch ròi giữa những tội phạm khác nhau, Bộ Luật hình sự Việt Nam đã căn cứ vào hình phạt chính đã tuyên và đưa ra quy định về  thời hạn xóa án tích cho 03 trường hợp cụ thể: 

Đương nhiên được xóa án tích

Đương nhiên được xóa án tích được hiểu là hình thức xóa án tích một cách tự động, áp dụng với những người và pháp nhân bị kết án khi họ đã chấp hành xong hình phạt chính, thời gian thử thách án treo hoặc hết thời hiệu thi hành bản án và đáp ứng các điều kiện theo luật định. 

Hiện nay, pháp luật Việt Nam đưa ra quy định về hình thức đương nhiên xóa án tích đối với cá nhân tại Điều 70 Văn bản hợp nhất số 11/VBHN-VPQH năm 2025 Bộ Luật Hình sự như sau: 

“2. Người bị kết án đương nhiên được xóa án tích, nếu từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc hết thời gian thử thách án treo, người đó đã chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn sau đây:

1. a) 01 năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo;
2. b) 02 năm trong trong trường hợp bị phạt tù đến 05 năm;
3. c) 03 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm;
4. d) 05 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.

….3. Người bị kết án đương nhiên được xóa án tích, nếu từ khi hết thời hiệu thi hành bản án, người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn quy định tại khoản 2 Điều này.” 

Qua đó có thể kết luận, kể từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc hết thời gian thử thách án treo, đã chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án, cá nhân không bị kết án về các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh có thể đương nhiên xóa án tích nếu không phạm tội mới trong thời hạn: 

• Trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo: 01 năm. 
• Trường hợp bị phạt tù đến 05 năm: 02 năm. 
• Trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm: 03 năm. 
• Trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án: 05 năm. 

Ngoài ra, kể từ khi chấp hành xong hình phạt chính, hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án hoặc từ khi hết thời hiệu thi hành bản án, pháp nhân thương mại cũng có thể xóa án tích đương nhiên nếu không vi phạm tội mới trong thời hạn 02 năm (Điều 80 Văn bản hợp nhất số 11/VBHN-VPQH năm 2025 Bộ Luật Hình sự). 

Để quý bạn đọc dễ hình dung về thời hạn xóa án tích này, Luật Ánh Ngọc đưa ra một ví dụ sau: Anh N bị Tòa án nhân dân khu vực 2 - Hà Nội xử phạt 02 năm tù vì tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” năm 15/07/2020. Đến ngày 15/07/2022, anh N đã chấp hành xong hình phạt chính. Như vậy, thời hạn để xóa án tích của anh N là 02 năm kể từ ngày 15/07/2022 hay nói cách khác, đến ngày 15/07/2024, anh N sẽ được đương nhiên xóa án tích. 

Xóa án tích theo quyết định của Tòa án

Đây là hình thức người bị kết án về một trong các tội tại Chương XIII (Các tội xâm phạm an ninh quốc gia) và Chương XXVI (Các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh) được Tòa án ra quyết định xóa án tích sau khi căn cứ các điều kiện luật định. 

Hiện nay, theo Điều 71 Văn bản hợp nhất số 11/VBHN-VPQH năm 2025 Bộ Luật Hình sự, kể từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc hết thời gian thử thách án treo, đã chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án thì người bị kết án có thể được Tòa án ra quyết định xóa án tích nếu không phạm tội mới trong thời hạn: 

• Trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo: 01 năm. 
• Trường hợp bị phạt tù đến 05 năm: 03 năm. 
• Trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm: 05 năm. 
• Trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án: 07 năm. 

Ngoài ra, trường hợp người bị kết án đang chấp hành hình phạt bổ sung (như quản chế, cấm cư trú,...) mà thời hạn phải chấp hành hình phạt này dài hơn thời hạn để xóa án tích thì Tòa án ra quyết định khi cá nhân phạm tội chấp hành xong hình phạt bổ sung. 

Một ví dụ cụ thể cho hình thức xóa án tích này là: anh A bị Tòa án nhân dân khu vực 3 - Hà Nội xử phạt 15 năm tù về tội “Chống phá cơ sở giam giữ” và bị phạt quản chế 03 năm kể từ ngày chấp hành xong hình phạt chính. Đến ngày 15/07/2021, anh H chấp hành xong án phạt tù và ngày 16/07/2024 anh A chấp hành xong hình phạt bổ sung. Trường hợp này, anh A phải đợi đến ngày 16/07/2028 và không phạm tội mới trong thời gian này mới có thể xin Tòa án xóa án tích.  

Xóa án tích trong trường hợp đặc biệt

Bên cạnh 02 hình thức xóa án tích trên, pháp luật Việt Nam còn đưa ra những trường hợp đặc biệt để xác định thời hạn xóa án tích. 

(a); Xóa án tích theo Điều 72 Bộ Luật Hình sự năm 2015: Đây là hình thức xóa án tích đặt ra nhằm khuyến khích người phạm tội nghiêm túc chấp hành pháp luật và cống hiến cho sự phát triển của đất nước. 

Theo đó, những người phạm tội có những tiến bộ rõ rệt và đã lập công, được cơ quan, tổ chức nơi người đó công tác hoặc chính quyền địa phương nơi người đó cư trú đề nghị, thì có thể được Tòa án xóa án tích nếu đảm bảo đủ thời hạn: 

Ví dụ: Chị B bị Tòa án nhân dân khu vực 6 - Hà Nội xử phạt 03 năm tù về tội “Cố ý gây thương tích cho người khác” kể từ ngày 22/05/2020. Đến ngày 22/05/2023, chị B đã chấp hành xong hình phạt chính và bắt đầu tính thời hạn xóa án tích là 02 năm. Tuy nhiên, tính đến 27/05/2024, chị B đã có những biểu hiệu tiến bộ rõ rệt, đã lập công và được chính quyền địa phương nơi cư trú đề nghị thì Tòa án có thể ra quyết định xóa án tích. 

(b); Xóa án tích trong trường hợp phạm tội mới: Xóa án tích là chế định thể hiện sự khoan hồng của pháp luật, tạo điều kiện cho người từng phạm tội tái hòa nhập cộng đồng. Tuy nhiên, hành vi phạm tội mới trong giai đoạn chưa xóa án tích thể hiện sự coi thường pháp luật. Do vậy, cần có biện pháp răn đe những cá nhân này. 

Theo đó, pháp luật hiện hành quy định thời hạn xóa án tích với cá nhân trong trường hợp này sẽ được tính lại kể từ ngày chấp hành xong hình phạt chính hoặc thời gian thử thách án treo của bản án mới hoặc từ ngày bản án mới hết thời hiệu thi hành (Khoản 2 Điều 73 Văn bản hợp nhất số 11/VBHN-VPQH năm 2025 Bộ Luật Hình sự). 

Ví dụ: Chị X bị Tòa án nhân dân khu vực 5 - Hà Nội xử phạt 03 năm tù giam về tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả”. Đến ngày, 20/12/2022, chị X đã chấp hành xong hình phạt tù và bắt đầu tính thời hạn xóa án tích là 02 năm. Tuy nhiên, đến 18/02/2024, chị X lại bị Tòa án tuyên phạt 03 năm tù về tội “Cố ý gây thương tích cho người khác”. Như vậy, thời hạn để xóa án tích của chị X sẽ được tính lại kể từ ngày 19/02/2027. 

(c); Xóa án tích trong trường hợp phạm nhiều tội: Căn cứ Khoản 3 Điều 73 Văn bản hợp nhất số 11/VBHN-VPQH năm 2025 Bộ Luật Hình sự, thời hạn xóa án tích đối với trường hợp này như sau: 

• Trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo: 01 năm. 
• Trường hợp bị phạt tù đến 05 năm: 03 năm. 
• Trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm: 05 năm. 
• Trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án: 07 năm. 

Điều này là hợp lý vì những tội phạm thuộc trường hợp xóa án tích theo quyết định của Tòa án là những tội có ảnh hưởng lớn tới an ninh của quốc gia và hòa bình quốc tế, do vậy, phải có sự can thiệp của cơ quan tư pháp để đảm bảo người bị kết án xứng đáng được xóa án tích. 

Cùng tìm hiểu: Cách tính thời hạn xóa án tích

Cơ quan có thẩm quyền xóa án tích cho người bị kết án

Bên cạnh thời hạn xóa án tích, việc xác định được cơ quan có thẩm quyền xóa án tích cho người bị kết án cũng là vấn đề cần được quan tâm. Theo đó, tùy theo hình thức xóa án tích mà pháp luật quy định cơ quan có thẩm quyền. 

(a); Đương nhiên được xóa án tích: Theo Khoản 4 Điều 70 Văn bản hợp nhất số 11/VBHN-VPQH năm 2025 Bộ Luật Hình sự thì thẩm quyền xóa án tích đối với cá nhân trong trường hợp này là “Cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp có trách nhiệm cập nhật thông tin về tình hình án tích của người bị kết án…”

Mặt khác, kể từ tháng 3 năm 2025, Bộ Công an đã tiếp nhận nhiệm vụ quản lý nhà nước về lý lịch tư pháp (Nghị định số 02/2025/NĐ-CP ngày 18/2/2025 của Chính phủ). 

Theo đó, cơ quan có thẩm quyền xóa án tích đương nhiên đối với cá nhân bị kết án là Cục hồ sơ nghiệp vụ và Phòng hồ sơ nghiệp vụ, Công an cấp tỉnh. 

Ngoài ra, theo Điều 446 Bộ Luật Tố tụng hình sự năm 2025, cơ quan có thẩm quyền xoá án tích đương nhiên đối với pháp nhân bị kết án là Tòa án đã xét xử sơ thẩm vụ án. 

(b); Xóa án tích theo quyết định của Tòa án và xóa án tích trong trường hợp đặc biệt: Theo pháp luật hiện hành thì trường hợp này chỉ được xem là xóa án tích khi có quyết định của Tòa án. Do vậy, thẩm quyền xóa án tích là Tòa án đã xét xử sơ thẩm vụ án (Điều 369 Bộ Luật Tố tụng hình sự năm 2025).

Xem thêm: Thủ tục xóa án tích án treo

Trường hợp nào được coi là không có án tích

Theo Khoản 2 Điều 69 Văn bản hợp nhất số 11/VBHN-VPQH năm 2025 Bộ Luật Hình sự thì pháp luật hiện hành đưa ra 02 trường hợp được coi là không có án tích: 

Trường hợp 1: Người bị kết án do lỗi vô ý về tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng

Để hiểu được nội hàm quy định này, cần làm rõ các thuật ngữ “lỗi vô ý”, “tội phạm ít nghiêm trọng”, “tội phạm nghiêm trọng”. Theo Điều 9, 11 Văn bản hợp nhất số 11/VBHN-VPQH năm 2025 Bộ Luật Hình sự, có thể hiểu các thuật ngữ này như sau: 

• Lỗi vô ý: là việc người phạm tội tuy thấy trước hậu quả của hành vi nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn ngừa được hoặc không thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội, mặc dù phải thấy trước và có thể thấy trước hậu quả đó. 
• Tội phạm ít nghiêm trọng: là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội không lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt là phạt tiền, phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 03 năm. 
• Tội phạm nghiêm trọng: là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt là từ trên 03 năm tù đến 07 năm tù. 

Trường hợp 2: Người được miễn hình phạt không bị coi là có án tích

Miễn hình phạt là việc Tòa án quyết định miễn cho pháp nhân thương mại hoặc người phạm tội hình phạt mà đáng ra họ phải chịu theo quy định Bộ luật hình sự.

Ví dụ: Chị X biết rõ anh C có hành vi cấu thành tội “trốn khỏi nơi giam, giữ hoặc trốn khi đang bị áp giải, đang bị xét xử” có tổ chức, tuy không tố giác nhưng đã có hành vi can ngăn anh C nên được Tòa án cho miễn hình phạt. Trường hợp này, chị X có thể được xem là không có án tích.

Khám phá ngay: Các tội không được xóa án tích

Dịch vụ xóa án tích 2025 tại Luật Ánh Ngọc

Bạn có biết cách xóa án tích - Luật Ánh Ngọc cung cấp dịch vụ xóa án tích trọn gói 2025. Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, tận tâm và am hiểu sâu sắc về pháp luật hình sự, Luật Ánh Ngọc cam kết mang đến dịch vụ xóa án tích hiệu quả và minh bạch với các công việc sau: 

• Tư vấn chuyên sâu: Luật Ánh Ngọc xác định trường hợp xóa án tích của quý khách hàng đồng thời xem xét điều kiện cũng như thời hạn xóa án tích. 
• Chuẩn bị hồ sơ: Sau khi xác định quý khách hàng đủ điều kiện xóa án tích, Luật Ánh Ngọc sẽ lên phương án thực hiện đồng thời chuẩn bị hồ sơ xin xóa án tích theo đúng quy định pháp luật hiện hành. 
• Đại diện thực hiện thủ tục: Quý khách hàng chỉ cần cung cấp các thông tin cần thiết, chúng tôi sẽ thay mặt thực hiện quy trình xóa án tích với cơ quan nhà nước. 
• Bảo mật thông tin: Luật Ánh Ngọc cam kết bảo mật mọi thông tin cá nhân và đảm bảo không ảnh hưởng tới cuộc sống của quý khách. 

Với những công việc trên, Luật Ánh Ngọc là một trong những đơn vị cung cấp dịch vụ xóa án tích uy tín trên toàn quốc. 

Một số câu hỏi thường gặp về thời hiệu xóa án tích

Thời hạn xóa án tích đối với trường hợp đương nhiên được xóa án tích là bao lâu?

Theo quy định pháp luật hiện hành, thời hạn xóa án tích đối với trường hợp đương nhiên được xóa án tích là: 

• 01 năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo.
• 02 năm trong trong trường hợp bị phạt tù đến 05 năm.
• 03 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm.
• 05 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.

Thời hạn để được Tòa án xóa án tích là bao lâu?

Để được Tòa án ra quyết định xóa án tích, người bị kết án phải đảm bảo thời hạn sau: 

• 01 năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo.
• 03 năm trong trường hợp bị phạt tù đến 05 năm.
• 05 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm.
• 07 năm trong trường hợp bị phạt tù trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.

Án tích có tự xóa không?

Không. Nếu người bị kết án thuộc trường hợp đương nhiên xóa án tích thì án tích chỉ được xóa khi đáp ứng đủ điều kiện luật định và cơ quan có thẩm quyền thực hiện cập nhật thông tin. Nếu người bị kết án thuộc trường hợp xóa án tích theo quyết định của Tòa án và trường hợp đặc biệt thì án tích chỉ xem như bị xóa khi có quyết định của Tòa. 

Như vậy, dù là hình thức đương nhiên xóa án tích, xóa án tích theo quyết định của Tòa án, hay trường hợp xóa án tích đặc biệt thì việc nắm rõ quy định về thời hạn xóa án tích đề có ý nghĩa quan trọng. Qua bài viết trên, Luật Ánh Ngọc hy vọng đã giải đáp được thắc mắc của quý khách hàng, giúp quý khách hàng đến gần hơn với cơ hội tái hòa nhập cuộc sống.